मुळा -मुठा नदी संवर्धन नेमकं कुठे अडलंय?

पुण्याच्या भौतिक विकासाचा सुसाट वेग अन शासकीय व राजकीय कामाची कासव गती या विचित्र गुंत्यामध्ये मुळा -मुठा नदीच्या संवर्धनाचा प्रश्‍न अडकला आहे. नदी स्वच्छ करायची आहे, मैलामिश्रित पाणी न येता शुद्ध केलेले पाणी नदीत आले पाहिजे, पुणेकरांनी नदीवर प्रेम केले पाहिजे अशी अपेक्षा धरणे आणि प्रत्यक्षात त्यासाठी काम करणे यात जमिनी आसमानचा फरक आहे. त्यामुळे मुळामुठा नदीचे गटार झाले आहे. एकीकडे ४हजार ७०० कोट रुपयांच्या मुळामुठा सुशोभिकरणाचा प्रकल्प सुरू आहे, दुसरीकडे १५०० कोटी रुपयांचा नदी सुधार प्रकल्प (जायका) असा ६३०० कोटी रुपयांचा खर्च मुळामुठेवर पुढील चारपाच वर्षात होणार आहे. पण ही प्रक्रिया इतकी संथ आहे, की महापालिकेने केलेली कामे अवघ्या काही वर्षात कालबाह्य ठरत आहेत. ( Mula-Mutha river rejuvenation )

त्यामुळे नव्याने उपाययोजना करताना दमछाक होत आहे. याचे उत्तम उदाहरण म्हणजे शहरातील सध्याचे १० मैलाशुद्धीकरण प्रकल्प केंद्रीय प्रदूषण महामंडळाचे सीओडी आणि बीओडीचे निकष बदलल्‍याने या केंद्रांमधील तंत्रज्ञान बदलण्याची वेळ आली आहे. शेकडो कोटी रुपये खर्च करून बांधलेल्या या प्रकल्पातील तंत्रज्ञान अवघ्या १५ वर्षात बदलण्याची वेळ आली आहे. त्यामुळे मुळामुठा नदी स्वच्छ करताना भविष्याचा वेध घेणे आवश्‍यक आहे.