सातारा : पाच हजार मिळकतींवर बोजा?

सातारा : तीन महिने प्रयत्‍न करूनही नगरपालिकेस एकूण थकबाकीपैकी फक्‍त १८ कोटी ५० लाखांचीच (३२ टक्के) वसुली करण्‍यात यश आले आहे. नोटिसा बजावूनही शहरातील अनेक मिळकतधारकांनी थकबाकी भरण्‍याचे टाळल्‍याने त्‍याचा आर्थिक ताण पालिकेवर आला आहे. हा ताण कमी करण्‍यासाठी तसेच तिजोरीबाहेरील ३५ कोटी वसूल करण्‍यासाठी पालिकेने थकबाकीदारांच्‍या मिळकतींवर बोजा चढविण्‍याचा निर्णय घेतला आहे. या निर्णयाच्‍या अंमलबजावणीत तांत्रिक अडचणी येऊ नयेत, यासाठी पालिका जिल्‍हाधिकारी तसेच भूमिअभिलेख कार्यालयाकडून मार्गदर्शन मागवणार आहे.

सातारा शहरातील मिळकतींना तसेच मिळकतधारकांना पालिकेच्‍या वतीने विविध सेवा पुरविण्‍यात येतात. यापोटी पालिका त्‍या मिळकतधारकांकडून पालिका घरपट्टी व इतर करांची आकारणी करते. आकारलेले कर मुदतीत मिळकतधारकांनी जमा करावेत, यासाठी पालिका संबंधितांना नोटिसा बजावते. या नोटिसा बजावूनही अनेक जण करांचा भरणा करण्‍यास टाळाटाळ करतात. कर न भरणाऱ्यांमुळे उत्‍पन्न आणि खर्च यांचा ताळमेळ घालण्‍यासाठी पालिकेस शासनाकडून उपलब्‍ध होणाऱ्या विविध अनुदानांवर अवलंबून राहावे लागते. गतवर्षी सातारा पालिकेची हद्दवाढ झाली आणि शाहूपुरी, विलासपूर या दोन पूर्ण ग्रामपंचायती आणि इतर उपनगरे व त्‍यालगतचा भाग पालिकेत आला.

या भागांच्‍या समावेशामुळे सुमारे ६० हजार लोकसंख्‍या आणि २० हजारांहून अधिक मिळकती पालिकेच्‍या दप्‍तरावर आल्‍या. मूळ शहर आणि विस्‍तारित भागातील सुमारे ३२ हजार मिळकतधारकांकडून पालिकेस ५२ कोटी ६६ लाख रुपयांची येणे बाकी होती. ही बाकी वसूल करण्‍यासाठी पालिकेने संबंधितांना नोटिसा बजावत करांची वसुली सुरू केली. त्यासाठी नेमलेल्‍या तीन पथकांच्‍या एकत्रित कामगिरीमुळे पालिकेस मार्चअखेरीस १८ कोटी ५० लाख रुपये वसूल करता आले. एकूण थकबाकीपैकी ३२ टक्केच वसुली झाल्‍याने पालिकेचा ताळेबंद गोत्‍यात आला. वारंवार सूचना, नोटिसा बजावूनही थकबाकी न भरणाऱ्यांच्‍या मिळकतींवर बोजा चढविण्‍याचा निर्णय पालिकेने नुकताच घेतला आहे.

यानुसार पहिल्‍या टप्‍प्‍यात ५ हजार मिळकतींवर बोजा चढविला जावू शकतो. या प्रक्रियेदरम्‍यान तांत्रिक वाद निर्माण होण्‍याची शक्‍यता आहे. हे टाळण्‍यासाठी त्‍याबाबतचे मार्गदर्शन जिल्‍हाधिकारी शेखर सिंह तसेच भूमिअभिलेख विभागाकडून मागविण्‍याचा निर्णय पालिकेने घेतला आहे. हे मार्गदर्शन मिळाल्‍यानंतरच मिळकतींवर पालिकेचा बोजा चढविण्‍यासाठीची प्रत्‍यक्ष कार्यवाही करण्‍यात येणार आहे.

राजकीय हस्तक्षेपामुळे वसुलीत अडथळा

शहरातील अनेक मिळकतदार आर्थि‍कदृष्‍ट्या सक्षम आहेत. यापैकी काही मिळकतधारकांकडून ५ ते ५० लाख रुपयांपर्यंतची येणे बाकी पालिकेस आहे. या वसुलीसाठीची प्रक्रिया पालिका पार पाडते. मात्र, त्‍यात अनेकदा राजकीय हस्‍तक्षेप आडवा येतो. या हस्‍तक्षेपामुळे वसुली रखडली जावून त्‍याचा परिणाम पालिकेच्‍या कारभारावर होत असल्‍याचे अनेक कर्मचारी नेहमी बोलत असतात.

अनेक मिळकतींवर बोजा चढविताना क्‍लि‍ष्‍ट बाबी निर्माण होण्‍याची शक्‍यता आहे. त्यासाठी त्‍या प्रक्रियेच्‍या अनुषंगाने मार्गदर्शन मागविण्‍यात येत आहे. यानंतर त्‍यासाठीचा सखोल अभ्‍यास करत बोजा चढविण्‍याचे प्रस्‍ताव पालिकेच्‍या वतीने भूमिअभिलेख कार्यालयास सादर करण्‍यात येणार आहेत.

- प्रशांत खटावकर, वसुली निरीक्षक, सातारा पालिका

-गिरीश चव्हाण