Sandip Kapde
शिवाजी महाराजांनी उभारलेल्या मराठा आरमाराची जबाबदारी पुढे सरखेल कान्होजी आंग्रेंनी समर्थपणे सांभाळली.
कान्होजी आंग्रे यांनी मुंबईपासून वेंगुर्ल्यापर्यंतच्या किनारपट्टीवर मराठ्यांचे वर्चस्व प्रस्थापित केले.
कान्होजी आंग्रेंच्या नौदलाच्या भीतीमुळे इंग्रजांना अंदमान बेटांवर तळ उभारणे कठीण झाले.
मराठ्यांच्या आरमाराला इंग्रजांनी "समुद्री चाचे" घोषित केले, पण कान्होजी आंग्रेंची धास्ती लंडनपर्यंत पोहोचली होती.
कान्होजी आंग्रेंनी अंदमान बेटांवर मराठ्यांचा पहिला नाविक तळ उभारून इंग्रज, डच आणि पोर्तुगीज जहाजांचा बंदोबस्त केला.
कान्होजी आंग्रेंच्या पराक्रमामुळे मराठा साम्राज्याला समुद्रावर वर्चस्व मिळाले.
इंग्रजांना कान्होजींचा पराभव करणे शक्य नव्हते, त्यामुळे मराठ्यांच्या जहाजांनी हिंदी महासागरातही सत्ता प्रस्थापित केली.
कान्होजी आंग्रेमुळे अंदमान तळ मराठ्यांसाठी एक सामरिकदृष्ट्या महत्वाचा आधार बनला.
इंग्रज गव्हर्नरला मराठ्यांनी एकदा ताब्यात घेतल्यामुळे कान्होजींची दहशत आणखी वाढली.
कान्होजी आंग्रेंच्या मृत्यूनंतर मराठा आरमार दुर्लक्षित झाले आणि इंग्रजांनी त्याचा फायदा घेतला.
अंदमान बेटांवर नाविक तळ उभारण्याचा कान्होजींचा निर्णय दूरदृष्टीपूर्ण ठरला.
अंदमान-निकोबार बेटांवर नाविक तळ असल्यामुळे मराठ्यांचे जहाजे इंग्रज जहाजांवर सतत हल्ले करत होती.
कान्होजींच्या पराक्रमामुळे अंदमान बेट भारताचा अविभाज्य भाग बनले.
कान्होजी आंग्रेंच्या नाविक तळामुळे बंगालचा उपसागर आणि हिंदी महासागरात मराठ्यांचे वर्चस्व होते.
कान्होजी आंग्रेंच्या दूरदृष्टीमुळे आज अंदमान-निकोबार बेटे भारतासाठी सामरिकदृष्ट्या महत्वाची ठरली आहेत.