Sandip Kapde
एकेकाळी महाराष्ट्राच्या विदर्भातील एका छोट्याशा शहरात, एक दिव्य आत्मा प्रकट झाली – ज्यांना आपण ओळखतो संत गजानन महाराज म्हणून.
त्यांच्या अद्भुत चमत्कारांनी आणि आध्यात्मिक ज्ञानाने हजारो भक्तांना नवसंजीवनी दिली.
त्यांनी आपले आयुष्य शेगावमध्ये व्यतीत केले आणि याच पवित्र भूमीत ८ सप्टेंबर १९१० रोजी समाधी घेतली.
त्यांच्या इच्छेनुसार १९०८ मध्ये मंदिर स्थापन करण्याची कल्पना उदयास आली.Gajanan Maharaj Temple old photo
श्री गजानन महाराजांनी स्वतः समाधी स्थळ निश्चित केले आणि भक्तांना आशीर्वाद दिला.
मंदिर हे सुंदर संगमरवरी दगडांनी बांधले गेले असून अत्यंत आकर्षक स्थापत्यशैलीने सजले आहे.
मंदिराच्या गर्भगृहात त्यांच्या पवित्र पादुका ठेवण्यात आल्या आहेत.
या पादुका त्या आहेत, ज्या महाराजांनी रोज परिधान केल्या होत्या.
मंदिराच्या सभामंडपात त्यांच्या जीवनातील प्रसंगांचे सुंदर शिल्पांकन आहे.
येथे दरवर्षी "पालखी सोहळा" नावाचा भक्तिभावाने भरलेला उत्सव साजरा होतो.
शेगाव हे मंदिरामुळे पवित्र धार्मिक स्थळ बनले आहे.
या मंदिराचा कारभार "संत गजानन महाराज संस्थान" या विश्वस्त संस्थेद्वारे चालवला जातो.
ही संस्था विदर्भातील सर्वात मोठी देवस्थान संस्था मानली जाते.
म्हणूनच शेगावला "विदर्भाचे पंढरपूर" असेही म्हटले जाते.
भक्त येथे येऊन त्यांच्या प्रश्नांना मार्ग सापडतो, महाराजांचे आशीर्वाद त्यांचे जीवन बदलतात.
एकदा महाराज अकोली गावी गेले असता, पाण्याच्या शोधात एका कोरड्या विहिरीजवळ गेले.
त्या विहिरीत १२ वर्षांपासून पाणी नव्हते, तरीही महाराजांनी प्रार्थना केली.
आणि चमत्कार! विहीर पाण्याने भरली – गावकऱ्यांना दिलासा मिळाला.
अशीच एक घटना होती, जेव्हा महाराज अग्नीमध्ये बसले होते, तरी त्यांना काहीही झाले नाही.
त्यांनी आत्मा अमर असतो हे स्वतःच्या कृतीतून दाखवून दिले.
अनेक विद्वान महाराजांसमोर नतमस्तक होत
काही जीवांनी त्यांना दत्तावतार मानले, काहींनी स्वामी रामदासांचा पुनर्जन्म.
दासगणू महाराजांनी लिहिलेल्या गजानन विजय ग्रंथात महाराजांच्या दिव्य चरित्राचे वर्णन आहे.
त्यांच्या समकालीनांनी देखील अनेक आख्यायिका आणि चमत्कार लिहून ठेवले आहेत.
शेगाव परिसरात आनंदसागर नावाचे आकर्षक पर्यटनस्थळ आहे.
येथे येणाऱ्या भक्तांना शांती, आनंद आणि आध्यात्मिक समाधान मिळते.
मंदिराच्या आसपास हिरवळ आणि निसर्गसौंदर्य लाभले आहे.
मंदिराच्या जवळचं रेल्वे स्टेशन म्हणजे शेगाव स्टेशन – केवळ १.५ किमी अंतरावर आहे.
नागपूर किंवा संभाजीनगरहून रस्त्याने मंदिरापर्यंत सहज पोहोचता येते.
श्री गजानन महाराजांचे हे मंदिर केवळ एक स्थळ नाही, तर करोडो भक्तांच्या श्रद्धेचे केन्द्र आहे.
गजानन महाराजांनी कोरड्या विहिरीत पाणी आणलेली 'विहीर' कुठे आहे?