Mansi Khambe
दागिने, मौल्यवान कागदपत्रे, जुन्या मौल्यवान वस्तू अशा अनेक गोष्टी आहेत ज्या घरात ठेवल्या तर चोरीला जाण्याची भीती असते. अशा परिस्थितीत लोक त्या बँक लॉकरमध्ये ठेवतात.
बँका ग्राहकांना काही शुल्क आकारून लॉकर देतात. ज्यामध्ये ते त्यांच्या मौल्यवान वस्तू ठेवतात. बँका कधीही विचारत नाहीत की तुम्ही लॉकरमध्ये काय ठेवले आहे.
बँकांना लॉकरमध्ये ठेवलेल्या वस्तू माहित नसतात. पण जर तुमचे सामान बँक लॉकरमधूनच गायब झाले तर काय होईल? अशा परिस्थितीत तुम्ही काय कराल? बँक तुमच्या नुकसानाची भरपाई करेल का?
बँका लॉकर्सच्या सुरक्षेसाठी पूर्ण व्यवस्था करतात. यासाठी आरबीआयने याबाबत मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली आहेत. जर सुरक्षा पूर्ण नसेल तर कारवाई केली जाते.
लॉकर्समध्ये ठेवलेल्या मौल्यवान वस्तूंचे नुकसान झाल्याची अनेक प्रकरणे समोर येतात. भूकंप किंवा पूर यासारख्या नैसर्गिक आपत्तींमुळे बँक लॉकरचे कोणतेही नुकसान झाले तर बँकेला जबाबदार धरले जात नाही.
परंतु चोरी, दरोडा, आग किंवा बँकेची इमारत कोसळणे यासारख्या कारणांमुळे लॉकरमध्ये ठेवलेल्या वस्तूंचे नुकसान झाले तर ते बँकेचे निष्काळजीपणा मानले जाते. यात ग्राहकाला भरपाई दिली जाते.
लॉकरमध्ये ठेवलेल्या वस्तूंचे नुकसान झाल्यास दिले जाणारे नुकसान भरपाई मर्यादित आहे. ते बँक लॉकरच्या सध्याच्या वार्षिक भाड्याच्या १०० पट आहे.
जर तुमच्या बँक लॉकरचे भाडे वार्षिक २००० रुपये असेल, तर लॉकरमध्ये ठेवलेली वस्तू कितीही मौल्यवान असली तरीही भरपाईची रक्कम २ लाख रुपये असेल.
ज्या व्यक्तीच्या नावावर लॉकर नोंदणीकृत आहे तोच बँक लॉकर वापरू शकतो. या लॉकरची एक चावी ग्राहकाकडे असते तर दुसरी चावी बँक व्यवस्थापकाकडे असते.