Vrushal Karmarkar
जून रोजी आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा केला जातो. आज संपूर्ण जग योगाच्या शक्तींना ओळखते. योग ही भारताची शतकानुशतके जुनी परंपरा आहे. ती युगानुयुगे जुनी आहे असे म्हटले तर चुकीचे ठरणार नाही.
आज योगाला कोणताही धर्म नसला तरी त्याची मुळे हिंदू धर्माशी जोडलेली आहेत. त्याचे पुरावे वेद आणि पुराणांमध्ये आढळतात. हिंदू धर्माचे देवता त्याचे निर्माते आहेत.
ही कला निर्माण करणारा देव कोण आहे? हे तुम्हाला माहिती आहे का? याचे उत्तर आज आम्ही तुम्हाला सांगतो.
योगाचा इतिहास खूप जुना आहे. योगाची संकल्पना प्राचीन भारतातून आली आहे. त्याचा उगम आणि इतिहास सिंधू सरस्वती संस्कृतीच्या अगदी आधीचा असल्याचे मानले जाते.
असे म्हटले जाते की हा योग ५००० वर्षांपूर्वी सुरू झाला. योग ही वैदिक काळाची देणगी आहे. त्याचे पुरावे सिंधू संस्कृतीतही आढळतात.
ऋग्वेदातही योगाचा उल्लेख आहे. वेद आणि पुराणांव्यतिरिक्त, उपनिषद, महाभारत आणि भगवद्गीतेमध्येही योगाची चर्चा करण्यात आली आहे.
भगवद्गीतेत ज्ञान योग, भक्ती योग, कर्म योग आणि राज योग यांचा उल्लेख आहे. योगाचे मूळ स्वरूप हे एक अतिशय सूक्ष्म विज्ञान आहे. खऱ्या अर्थाने, योग ही एक आध्यात्मिक शिस्त आहे.
योग म्हणजे आत्मसाक्षात्कार. योगाचा इतिहास आपल्या धार्मिक शास्त्रांमध्ये लपलेला आहे. भगवान शिव हे स्वतः योगाचे पहिले योगी आहेत.
पौराणिक मान्यतेनुसार, शिव हे मुख्य योगी, पहिले योगी, पहिले गुरु, योगगुरू आहेत. असे मानले जाते की आदियोगी शिव यांनी हे ज्ञान प्रथम हिमालयातील कांती सरोवर तलावाच्या काठावर पौराणिक सप्त ऋषींना दिले.
शिव हे योगाचा जनक आहेत. फक्त शिवच त्ंयाचे शरीर आणि मन यांच्यात सुसंवाद स्थापित करू शकतात. शिवाच्या नटराज मूर्ती, शिवाची आसने हे सर्व सिद्ध करतात की शिव हा पहिला योगी आहे.