डोळ्यांच्या वेगवेगळ्या रंगामागील कारण काय?

मानवी डोळे

डोळ्यांचा रंग हा मानवी शरीराच्या सर्वात मनोरंजक वैशिष्ट्यांपैकी एक आहे. तो लगेच लक्ष वेधून घेतो.

डोळ्यांचा रंग

तपकिरी डोळे जगभरात सर्वात सामान्य असले तरी, निळे, हिरवे आणि हेझेलसारखे रंग त्यांच्या दुर्मिळतेमुळे अधिक लक्ष वेधून घेतात.

प्रश्न

पण प्रश्न असा आहे की, लोकांच्या डोळ्यांचा रंग कसा बदलतो? म्हणजेच, काही लोकांचे डोळे निळे असतात, तर काहींचे डोळे तपकिरी किंवा हिरवे असतात.

रंगद्रव्याचा अभाव

निळे डोळे असलेल्या लोकांमध्ये निळ्या रंगद्रव्याचा अभाव असतो. त्याऐवजी त्यांच्या बुबुळात मेलेनिनचे प्रमाण खूपच कमी असते. ज्यामुळे डोळ्यात प्रकाश पसरतो. या विखुरण्यामुळे निळा रंग निर्माण होतो.

मेलेनिन

निळ्या डोळ्यांमागील विज्ञान आकाशाच्या रंगासाठी जबाबदार असलेल्या घटनेचेच प्रतिनिधित्व करते. जेव्हा प्रकाश कमी मेलेनिन असलेल्या आयरीसवर आदळतो.

प्रकाश

तेव्हा कमी तरंगलांबी असलेला निळा प्रकाश विखुरला जातो. परावर्तित होतो. लाल आणि हिरवा सारखा लांब तरंगलांबी असलेला प्रकाश शोषला जातो. हा प्रकाशीय परिणाम निळ्या रंगाचा भ्रम निर्माण करतो.

अतिनील किरण

जगात तपकिरी डोळे सर्वात जास्त आढळतात. कारण त्यात जास्त प्रमाणात मेलेनिन असते. जास्त मेलेनिन म्हणजे काळी त्वचा. मेलेनिनचे हे जास्त प्रमाण अतिनील किरणांपासून चांगले संरक्षण प्रदान करते.

लिपोक्रोम

जेव्हा आयरीसमध्ये कमी मेलेनिन असते, परंतु त्यात लिपोक्रोम नावाचा पिवळा रंगद्रव्य देखील असतो तेव्हा डोळे हिरवे होतात. जेव्हा विखुरलेला निळा प्रकाश या पिवळ्या रंगद्रव्याशी मिळतो तेव्हा हिरवा रंग दिसून येतो.

वितरण

प्रकाशमानतेनुसार हेझेल डोळे हिरव्या, तपकिरी आणि सोनेरी रंगात बदलताना दिसतात. हे मध्यम मेलेनिन पातळी आणि आयरीसवर रंगद्रव्याचे समान वितरण यामुळे होते.

जनुके

आयरीसमधील अनेक थर वेगवेगळ्या प्रकारे प्रकाश पसरवतात, ज्यामुळे बहुरंगी, कधीकधी चमकणारा, परिणाम निर्माण होतो. डोळ्यांचा रंग एकाच जनुकाने ठरवला जात नाही.

क्रोमोसोम

तो अनेक जनुकांमधील जटिल परस्परसंवादाने नियंत्रित केला जातो. क्रोमोसोम १५ वर स्थित दोन प्रमुख जनुके, OCA2 आणि HERC2, मेलेनिन पातळी नियंत्रित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.

IQ, EQ, SQ आणि AQ म्हणजे काय? ते बुद्धिमत्तेची तीक्ष्णता कशी ठरवतात?