संवाद : सामाजिक कार्याची क्षेत्रे

- प्रशांत भोसले

आपण मागील लेखांतून सामाजिक कार्याची माहिती घेतली. आपण आज भारतातील सोशल वर्क प्रोफेशनल असोसिएशनचे विविध प्रकारांची माहिती घेणार आहोत.

सामाजिक कल्याणकारी स्वयंसेवी संस्थांच्या संघटना

• आंतरराष्ट्रीय सामाजिक कल्याण परिषद (ICSW)

• भारतीय समाज कल्याण परिषद

• नॅशनल असोसिएशन ऑफ प्रोफेशनल सोशल वर्कर्स इन इंडिया (NAPSWI), नवी दिल्ली

• महाराष्ट्र असोसिएशन ऑफ सोशल वर्क एज्युकेटर्स (MASWE)

• इंटरनॅशनल असोसिएशन ऑफ स्कूल ऑफ सोशल वर्क

• आशिया-पॅसिफिक असोसिएशन फॉर सोशल वर्क एज्युकेटर्स (APASWE)

भारतातील व्यावसायिक सामाजिक कार्यकर्त्यांसाठी रोजगार क्षेत्रे

• सरकारी एजन्सी/ विभाग/संस्था/ शासनाची स्वायत्त संस्था. इ

• स्वयंसेवी संस्था, उद्योग, कॉर्पोरेट्स

• विद्यापीठे आणि महाविद्यालये यासारख्या शैक्षणिक संस्था जिथे सामाजिक कार्य शिकवले जात आहे

• विविध कल्याण मंत्रालये आणि विभाग

• राज्य नागरी विकास संस्था/नगरपालिका/महामंडळे

• जिल्हा/उपविभागीय रुग्णालये, विविध सामाजिक आणि विकास संशोधन केंद्रे

• बाल दत्तक, व्यसनमुक्ती आणि पुनर्वसन केंद्रे

सामाजिक कार्यकर्त्यासाठी आवश्यक कौशल्ये

• प्रकल्प प्रस्ताव तयार करणे.

• व्यवस्थापन माहिती प्रणाली तयार करणे.

• प्रकल्प अंमलबजावणी आराखडा तयार करणे.

• जिल्हा/राज्य/राष्ट्रीय स्तरावर प्रकल्पाचे व्यवस्थापन आणि समन्वय.

• कार्यक्रम देखरेख आणि मूल्यमापन.

• अहवाल लेखन आणि सादरीकरण.

• मासिक योजना आणि बजेट तयार करणे.

• भागधारक आणि भागीदार संस्था यांच्याशी समन्वय आणि संपर्क साधणे.

• प्रशिक्षण, कार्यशाळा, सेमिनार आयोजित करणे.

• माहिती शिक्षण संप्रेषण विकसित करणे.

• दस्तऐवजीकरण आणि केस स्टडीज.

• सुविधा आणि लोक एकत्रीकरण.

• सकारात्मक कामाची वृत्ती.

• सचोटी आणि प्रामाणिकपणा.

• आंतरवैयक्तिक संप्रेषण कौशल्य आहे.

• संगणकावर प्रावीण्य असणे.

• सामुदायिक संसाधनांचे ज्ञान इ.

(लेखक समाजकार्य व आदिवासी विषयाचे संशोधक, अभ्यासक आहेत.)