जिल्ह्यात हिवताप प्रतिरोध अभियान
05089
जिल्ह्यात हिवताप प्रतिरोध अभियान
डॉ. आर. एस. कर्तस्कर; प्रतिबंधात्मक उपाययोजनांबाबत जनजागृती
ओरोस, ता. ३१ ः हिवताप या किटकजन्य आजाराविषयी जनतेमध्ये जागृती निर्माण करुन प्रतिबंधात्मक उपाययोजनांच्या अंमलबजावणीकरीता त्यांचा सक्रीय सहभाग प्राप्त होणे आवश्यक आहे. यादृष्टीने समाजातील सर्व स्तरावर किटकजन्य आजाराबाबत आरोग्य शिक्षण मिळावे, याकरीता जून हा हिवताप प्रतिरोध महिना म्हणून साजरा करण्यात येत आहे, अशी माहिती जिल्हा हिवताप अधिकारी डॉ. आर. एस. कर्तस्कर यांनी दिली.
हिवताप या आजाराचा प्रसार अॅनाफेलीस या डासांच्या मादीमार्फत होतो. भातशेती, स्वच्छ पाण्याची डबकी, नदी, पाण्याच्या टाक्या, कालवे इत्यादी निसर्गनिर्मित तसेच मानवनिर्मित डासोत्पत्ती स्थाने नारळांच्या करवंट्या, टायर, उघड्यावर पडलेल्या रिकामी बाटल्या, प्लास्टीक डबे आदी ठिकाणी स्वच्छ साठून राहीलेल्या पाण्यात डासाची मादी अंडी घालते. हिवताप प्रसारक डासाची मादी स्वच्छ पाण्यात सुमारे १५० ते २०० अंडी घालते. अंडी, अळी कोष, प्रौढ डास हे डासाचे जीवनचक्र अंडी घातलेल्या ठिकाणीच ८ ते १० दिवसात पूर्ण होते. हिवताप हा प्लाझमोडीयम या परोपजीवी जंतूपासून होतो. प्रौढ मादी डास दुषित हिवताप रुग्णांस चावतो. त्यावेळेस रक्ताबरोबर हिवतापाचे जंतु डासाच्या पोटात जातात. त्यामुळे त्या डासाच्या शरीरात हिवतापाच्या जंतूची वाढ होते. डास निरोगी व्यक्तीस चावल्यास ते जंतू डासाच्या लाळेवाटे निरोगी व्यक्तीच्या शरीरात प्रवेश करतात. मानवी शरीरात १० ते १२ दिवसात जंतूची वाढ पूर्ण होते. या कालावधीस अधिशयन कालावधी म्हणतात. शरीरात जंतुची वाढ पूर्ण झाल्यावर रुग्णास हिवतापाची लक्षणे दिसाण्यास सुरवात होते. हिवतापाच्या जंतुचे फॅलसिफेरम व व्हायवॅक्स हे दोन प्रकार प्रामुख्याने आढळून येतात.
--------
चौकट
जिल्हावासीयांनो, हे करा!
घरात व घराच्या आजूबाजुला कोणत्याही प्रकारचे पाणी आठ दिवसांपेक्षा जास्त दिवस साचुन राहाणार नाही याची दक्षता घ्यावी. रिकामी न करता येणाऱ्या व ज्या पाण्याचा वापर पिण्यासाठी करत नाही अशा पाणीसाठ्यामध्ये अळीनाशक औषध टाकावे किंवा गप्पी मासे सोडावेत. गप्पी मासे प्राथमिक आरोग्य केंद्र स्तरावर मोफत उपलब्ध करून देण्यात येतात.
----------
कोट
आरोग्य सेवेतील कर्मचारी तसेच आशा स्वयंसेवकांना किटकजन्य आजाराबाबत प्रशिक्षण दिले आहे. संभाव्य बाधित भाग कार्यक्षेत्रात नियमित सर्वेक्षण व पर्यवेक्षणावर विशेष भर देण्यात येत आहे. अळीनाशकांचा पुरवठा प्राथमिक आरोग्य केंद्रांना केला असून जिल्हास्तरावरही साठा उपलब्ध आहे. संशयित रुग्णांचे रक्तनमुने व रक्तजल नमुने तपासणीसाठी योग्य नियोजन केले आहे. आवश्यक साहित्य जिल्हा कार्यालयात अद्यावत आहे. आवश्यकतेनुसार मागणीच्या सूचना प्राथमिक आरोग्य केंद्रांना दिल्या आहेत.
- आर. एस. कर्तस्कर, जिल्हा हिवताप अधिकारी
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.