दुष्काळच्या पीडा : जित्राबं उपाशी ठेवून सणासुदीला गोडधोड कसं खावं ? 

औरंगाबाद : गौरी, गणपतीचा सण म्हणजे आनंदोत्सवच. ग्रामीण भागात तर अधिक उत्साहाने केला जाणारा सण. पैठण तालुक्‍यात काही भागांत पाऊस झाला खरा; मात्र अजूनही जनावरांच्या चाऱ्याचीच टंचाई असल्याचे चित्र दावरवाडी, सालवडगाव, कुतुबखेडा परिसरात आहे. महालक्ष्मीचा सण साजरा करायचा की जनावरांच्या चाऱ्याची सोय करायची, या चिंतेत परिसरातील शेतकरी आहेत.

उभं आयुष्य जित्राबांच्या जिवावर जगतोत, त्यांना उपाशी ठेवून गौरी, गणपतीच्या सणात गोडधोड घशाखाली कसं उतरेल, या शब्दांत काळीज पिळवटून टाकणाऱ्या भावना सालवडगाव येथील शेतकऱ्यांनी व्यक्त केल्या. 
दादासाहेब पाटील ठोंबरे यांच्याकडे एक बैल जोडी, एक गाय आणि दोन कालवडं. पावसाळा सुरू होईपर्यंत साठवून ठेवलेला मागील वर्षीचा चारा पुरवून पुरवून जनावरांना खाऊ घातला. मात्र ऐन पावसाळ्याच्या तोंडावरच पावसाने दडी मारली. पाऊस तब्बल दोन महिने उशिरा पडला. त्यामुळे जनावरांचे हाल सुरू झाले ते अजूनही सुरूच आहेत. 

किडीने चाराही राहिला नाही 

उपलब्ध पावसाच्या ओलीवर शेतकऱ्याने चाऱ्यासाठी कडुळाची (कडवळ) लागवड केली खरी; परंतु अमेरिकन लष्करी अळीने चारापीक वाया गेले. तसेच बाजरी पीकही चारा म्हणून देण्यासारखे राहिले नाही. त्यामुळे चाऱ्याचा प्रश्‍न गंभीर झाल्याचे शेतकरी सांगतात. परभणी येथील कृषी विद्यापीठाने चाऱ्याचे ठोंब दिल्यास चारा लागवड करता येईल, त्यामुळे किमान चाऱ्याचा तरी प्रश्‍न सुटेल, अशी आशा शेतकऱ्यांनी व्यक्त केली. 

तब्बल दोन महिने उशिरा पेरणी 

पावसाच्या उशिराच्या आगमनाने तूर, बाजरी, कपाशी ही पिके उशिराने घेतल्याने कीड रोगांना बळी पडले आहेत. काही भागांत पाऊस झाल्याने लवकर पेरणी केलेले बाजरी पीक हे आजघडीला काढणी अवस्थेत आहेत, उशिरा पीक पेरल्याने कीड रोगांचा प्रादुर्भाव झाला आहे. त्यात कधी नाही ते यंदा बाजरीला बुंध्याला हुमणीने बरखास्त केले आहे. सरासरी बाजरीचे आठ ते दहा क्विंटल येणारे उत्पादन हे यंदा कीड रोगांच्या तावडीतून वाचून चार ते पाच क्विंटलवर येईल, अशी भीती शेतकऱ्यांनी व्यक्त केली. 

चाऱ्यामुळे जनावरांचे हाल होत आहेत, जायकवाडी धरणातून पाटाने पाणी सोडले तेव्हा अर्धे शेततळे भरले. आता पाणीही बंद झाले आहे.  
- दादासाहेब पाटील ठोंबरे, शेतकरी, सालवडगाव.