‘हायस्पीड रेल’चा आराखडा तयार

सकाळ वृत्तसेवा
पुणे, ता. ५ : केंद्र सरकारचा महत्त्वाकांक्षी प्रकल्प असलेल्या मुंबई-पुणे-हैदराबाद हायस्पीड रेल कॅरिडोअरच्या मार्गिकेचा अंतिम आराखडा (डीपीआर) सल्लागार कंपनीकडून भारतीय हायस्पीड रेल्वे कार्पोरेशनला नुकताच सादर झाला आहे. त्यामुळे कॉर्पोरेशनकडून त्यांची छाननी करून लवकरच हा अहवाल रेल्वे मंत्रालयाला सादर करण्यात येणार आहे, अशी माहिती कॉर्पोरेशनच्या अधिकाऱ्यांनी दिली.

भारतीय हायस्पीड रेल्वे कॉर्पोरेशन लिमिटेडने देशभरात आठ ठिकाणी बुलेट ट्रेन सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यामध्ये मुंबई नागपूर आणि मुंबई-पुणे हैदराबाद असे दोन प्रकल्प आहेत. त्यापैकी हा एक प्रकल्प आहे. ही ट्रेन ताशी २५० ते ३२० या वेगाने धावणार आहे. मुंबई ते हैदराबाद असा सुमारे ७११ किलोमीटरचे अंतर आहे. हे अंतर ही ट्रेन साडेतीन तासात कापणार आहे. या ट्रेनच्या मार्गावर पुणे, सोलापूर, पंढरपूर असे मोजके थांबे असणार आहेत. या रेल्वेसाठी स्वतंत्र ट्रक टाकण्यात येणार आहे.
या रेल्वेचा मार्ग मोठ्या प्रमाणावर पीएमआरडीएच्या हद्दीत जातो. लोणावळ्यापासून पुणे, सासवड या हद्दीतून जातो. मात्र, पीएमआरडीच्या विकास आराखड्यात हा मार्ग प्रस्तावित करण्यात आला नव्हता. मात्र, विकास आराखड्यात हा रेल्वे मार्ग प्रस्तावित करण्यात आलेला नाही. तो समाविष्ट करावा, यासाठी हायस्पीड रेल्वे कॉर्पोरेशनने यापूर्वी पीएमआरडीएला पत्र दिले होते. त्याची दखल घेऊन पीएमआरडीएने प्रस्तावित विकास आराखड्यात हा मार्ग दर्शविण्यात आला आहे. तो मार्ग पुणे शहरात २०१७ मध्ये महापालिकेच्या हद्दीत समाविष्ट झालेल्या ११ गावांमधील फुरसुंगी आणि लोहगावची नवीन हद्दीतून जातो. फुरसुंगी येथे महापालिकेडून दोन नगर रचना योजना (टीपी स्कीम) प्रस्तावित करण्यात आली आहे. त्यापैकी एका नगररचना योजनेचे प्रारूप महापालिकेकडून जाहीर करण्यात आले आहे. मात्र, फुरसुंगीमधील दुसऱ्या नगररचना योजनेचे काम अद्याप सुरू आहे. ही दोन गावे वगळता उर्वरित गावांचा विकास आराखड्याचे काम महापालिकेकडून अंतिम टप्प्यात आले आहे. पण नगररचना योजना आणि प्रस्तावित विकास आराखड्यात महापालिकेकडून हा रेल्वे मार्ग दर्शविण्यात आलेला नाही. तो दर्शविण्यात यावा अशी विनंती रेल्वे कापोरेशन लिमिटेडने महापालिकेला पत्राद्वारे केली आहे. तसेच रेल्व कॉर्पोरेशनचे अधिकारी महापालिकेला भेट घेऊन देखील या संदर्भात विनंती केली होती. महापालिकेने त्यास मान्यता दर्शविल्यानंतर सल्लागार कंपनीने या रेल्वेच्या मार्गिकेचा आराखडा तयार करून नुकताच कार्पोरेशनकडे सादर करण्यात आला आहे. कॉर्पोरेशनकडून त्यांची छाननी करून लवकरच तो रेल्वे मंत्रालयाकडे सादर करण्यात येणार असल्याचे अधिकाऱ्यांकडून सांगण्यात आले. मागील आठवड्यात रेल्वे मंत्रालयाकडून पुणे-नाशिक सेमी हायस्पीड रेल्वे मार्गास ग्रीन सिग्नल देण्यात आला. त्या पाठोपाठ आता हा रेल्वे मार्गाला मंत्रालयाकडून मान्यता मिळाल्यानंतर त्या मार्गाचे काम सुरू करण्यात येणार असल्याचेही ते म्हणाले.

प्रकल्पाच्या ठळक बाबी
- प्रकल्पाचा अंदाजे १४००० कोटी खर्च
- बुलेट ट्रेनचे रूळ हे स्टॅण्डर्ड गेज असणार
- २२० ते ३५० प्रतिकिलोमीटर या वेगाने धावणार
- प्रवासी क्षमता ७५० असणार आहे
- भूकंप झाल्यास आपोआप ब्रेकिंगसाठी तातडीने भूकंप शोध आणि अलार्म सिस्टम (यूपीएडीएएस)
- मुंबई- हैदराबाद मार्गाची लांबी ७११ किमी
- काही मार्ग इलेव्हेटेड तर काही भार्ग भुयारी असणार