मृत्यूची फवारणी : परजिल्ह्यांतील रुग्णांची यवतमाळात धाव

यवतमाळ : शेतामधील पिकांवर कीटकनाशक औषधांच्या फवारणीमुळे शेतकरी व शेतमजूर बाधित होण्याचे प्रमाण जिल्ह्यासह सर्वत्र वाढलेले आहे. दीड महिन्याच्या कालावधीत 142 व्यक्तींना विषबाधा झालेली आहे. धक्कादायक बाब म्हणजे परजिल्ह्यांतूनही रुग्ण उपचारासाठी येथील वसंतराव नाईक शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालयात धाव घेत आहेत.
कपाशी व सोयाबीन पिकांची वाढ होत असतानाच किडीचे आक्रमणदेखील दिवसेंदिवस वाढतच चाललेले आहे. परतीचा पावसाने शेतकऱ्यांना चिंतातूर करून सोडले आहे. अधूनमधून कोसळणाऱ्या पावसामुळे पिकांमध्ये तणही वाढलेले आहे. तत्काळ फवारणी करून पीक वाचविण्याकडे शेतकऱ्यांचा कल दिसून येत आहे. त्यासाठी जहाल कीटकनाशक औषधांची फवारणी पिकांवर करण्यात येत आहे. ही कीटकनाशकांची फवारणी आता शेतकरी व शेतमजुरांसाठी धोकादायक ठरत असल्याचे चित्र पाहावयास मिळत आहे. दोन वर्षांपूर्वी फवारणीमुळे 22 शेतकरी व शेतमजुरांचे बळी गेलेले आहेत. त्यानंतर करण्यात आलेल्या उपाययोजनांमुळे गेल्या वर्षी मृत्यू रोखण्यात यश आले. मात्र, दीडशे शेतकरी व शेतमजूर विषबाधित झालेले होते. यंदा फवारणीमुळे विषबाधा होण्याचे प्रमाण जास्त आहे. गेल्या दीड महिन्याच्या कालावधीत 142 शेतकरी बाधित झाले आहेत. दररोज दहा ते 15 रुग्णांची भर पडत असल्याची सूत्रांची माहिती आहे. वैद्यकीय महाविद्यालयात सध्या पन्नासच्या घरात रुग्णांवर उपचार सुरू आहेत. फवारणीचा कालावधी अजून काही महिने राहणार आहे. त्या कालावधीत विषबाधा होण्याचा धोका यंदा चांगलाच वाढविण्याची चिन्हे आहेत. नेर व आर्णी तालुक्‍यांत दोघांचे बळी गेलेले असले तरी ऑनरेकॉर्ड त्याची दखल घेण्यात आलेली नाही. जिल्ह्यात दररोज कीटकनाशक औषधांच्या फवारणीतून विषबाधा होण्याच्या घटना उघडकीस येत आहेत. उपाययोजनेसाठी जिल्हा प्रशासनाने तत्काळ गंभीर पाऊल उचलणे आवश्‍यक झालेले आहे. विशेष म्हणजे जिल्ह्यातील सोळाही तालुक्‍यांतून रुग्ण येत असताना पुन्हा वाशीम, नांदेड व अमरावती या जिल्ह्यांतील फवारणीबाधितांची भर पडत आहे. त्यामुळे वैद्यकीय महाविद्यालयातील डॉक्‍टरांवर ताण वाढत आहे.

जिल्हानिहाय रुग्णसंख्या
वाशीम -15
नांदेड - 5
अमरावती - 1
यवतमाळ - 121

वैद्यकीय महाविद्यालयात प्रोटोकॉलनुसार फवारणीबाधितांवर उपचार करण्यात येत आहेत. पथकातील डॉक्‍टर रुग्णांची काळजी घेत आहेत. परजिल्ह्यांतून येणाऱ्या रुग्णांवर तितक्‍याच तत्परतेने उपचार करण्यात येत आहेत.
- डॉ. मनीष श्रीगिरीवार
अधिष्ठाता, वैद्यकीय महाविद्यालय, यवतमाळ.