रत्नागिरीतील नदीपात्रात असलेलं 'कर्णेश्वर शिवमंदिर'; जाणून घ्या इतिहास

कसबा : ऐतिहासिक गाव

रत्नागिरी जिल्ह्यातील संगमेश्वर तालुक्यातील कसबा हे ऐतिहासिक गाव आहे. या गावाला छत्रपती संभाजी महाराजांचा जसा इतिहास आहे, तसाच देवळांचाही.

देवळांचे गाव

देवळांचे गाव अशी ओळख असलेल्या कसबामध्ये सुमारे ४०० देवळं होतं, असं म्हटलं जातं, पण सध्या ७० च्या आसपास देवळं उरली आहेत.

कर्णेश्वर मंदिर

यातीलच एक प्रसिद्ध मंदिर म्हणजे कर्णेश्वर मंदिर, जे अजूनही सुस्थितीत असून शिल्पकलेचा उत्तम नमुना आहे. कर्णेश्वर मंदिर चालुक्यकालीन मंदिर आहे.

नावामागील कारण

गुजरातचा चालुक्य राजा कर्ण येथे इसवी सन १०६४ सुमारास राज्य करत होता, त्याने या काळात एक शिममंदिर बांधले, जे त्याच्याच नावाने कर्णेश्वर शिवमंदिर म्हणून ओळखले जाते.

भूमीज शैलीतील रचना

सुमारे ४०० चौ.मी क्षेत्रातील मंदिराच्या काळ्या पाषाणात कोरीव काम केलेलं आहे. भूमीज शैलीतील रचना या मंदिराची आहे.

आख्यायिका

या मंदिराच्या अनेक आख्यायिकांपैकी एक म्हणजे पांडवांनी आज्ञातवासाच्या काळात एका रात्रीत हे मंदिर बांधले.

संगम मंदिर म्हणूनही ओळख

नदीपात्रात हे देवालय असून अलकनंदा, वरुणा आणि शास्त्री या तीन नद्यांच्या पात्रात हे मंदिर असल्याने 'संगम मंदिर' म्हणूनही ओळखले जाते.

कधी भेट द्याल?

नदीपात्रात मंदिर असल्याने पावसाळ्यात बंद असते. पण उन्हाळा आणि हिवाळ्यात हे मंदिर पर्यटकांना पाहाता येते.

संगमेश्वरमध्ये निवासाची सोय

दरम्यान, जवळ फारशी निवासाची सोय नसल्याने पर्यटकांना राहण्यासाठी संगमेश्वरमध्ये पर्याय शोधावे लागतात.

जवळचे स्थानके

कर्णेश्वर मंदिराकडे येण्यासाठी जवळचे बसस्थानक आणि रेल्वेस्थानक संगमेश्वर आहे.

मिनी गोवा म्हणून ओळखले जाणारे रायगडमधील अलिबाग