सकाळ डिजिटल टीम
तुमच्याही अंगावर काटा येतो का? या मागीची कारणं काय आहेत कशामुळे अंगावर काटा येतो जाणून घ्या.
अंगावर काटा येणे ही आपल्या शरीराची एक नैसर्गिक आणि अनैच्छिक (आपल्या नियंत्रणाबाहेरची) प्रतिक्रिया आहे.
आपल्या त्वचेखाली प्रत्येक केसाच्या मुळाशी 'अरेक्टर पिली' (Arrector Pili) नावाचे छोटे स्नायू जोडलेले असतात.
जेव्हा हे स्नायू आकुंचन पावतात (म्हणजे आखडतात), तेव्हा ते केसांच्या मुळांना खेचतात. यामुळे त्वचेवरील केस ताठ उभे राहतात.
केस उभे राहिल्यामुळे त्वचेवर छोटे उंचवटे तयार होतात, ज्यांना आपण 'काटा' आला असे म्हणतो.
हे अंगावर काटा येण्याचे सर्वात सामान्य कारण आहे. थंडी लागल्यावर शरीर स्वतःला उबदार ठेवण्याचा प्रयत्न करते. उभे राहिलेले केस त्वचेवर हवेचा एक थर निर्माण करतात, ज्यामुळे शरीरातील उष्णता कमी बाहेर पडते.
भीती किंवा धोक्याच्या प्रसंगी आपल्या शरीरातील 'फाइट ऑर फ्लाइट' (Fight or Flight) प्रतिसाद सक्रिय होतो. यामुळे ॲड्रेनालिन (Adrenaline) नावाचे हार्मोन बाहेर पडते, जे अरेक्टर पिली स्नायूंना उत्तेजित करते. त्यामुळे काटा येतो.
केवळ भीतीच नाही, तर खूप आनंद, उत्साह, आश्चर्य किंवा दुःखासारख्या तीव्र भावनांमध्येही अंगावर काटा येऊ शकतो. एखादे सुंदर गाणे ऐकताना किंवा भावनिक क्षण अनुभवताना असे घडते.
काही विशिष्ट प्रकारच्या शारीरिक संवेदनांमुळेही (उदा. कर्कश आवाज, एखाद्या विशिष्ट स्पर्शाने) अंगावर काटा येऊ शकतो.