मुघलांच्या राज्यात कसा साजरा व्हायचा ख्रिसमस? औरंगजेबाने तर...

इतिहास

भारतात नाताळ साजरा होण्याची सुरुवात ब्रिटिश काळापूर्वीच मुघल साम्राज्यात झाल्याचे इतिहासातून स्पष्ट होते.

परंपरा

मुघल काळात ख्रिश्चन समुदायाने नाताळ साजरा केला आणि तो दरबारी संस्कृतीचा एक भाग बनला.

सहिष्णुता

अकबर, जहांगीर आणि शाहजहान यांच्या काळात धार्मिक सहिष्णुतेमुळे ख्रिसमससारख्या सणांना मान्यता मिळाली.

मिशनरी

युरोपमधून आलेल्या ख्रिश्चन मिशनऱ्यांमुळे भारतात ख्रिसमसची धार्मिक परंपरा रुजली.

ज्ञान

मिशनरींना केवळ धर्मप्रचारासाठी नव्हे तर खगोलशास्त्र, औषध, कला आणि भाषाज्ञानासाठी दरबारात सन्मान मिळत असे.

स्वातंत्र्य

मुघल सम्राटांनी ख्रिश्चन समुदायाला चर्च, मठ आणि सण साजरे करण्याचे धार्मिक स्वातंत्र्य दिले.

सहभाग

काही प्रसंगी मुघल सम्राट स्वतः ख्रिसमसच्या कार्यक्रमांना उपस्थित राहत आणि प्रोत्साहन देत.

अकबर

अकबराने इबादत खाना स्थापन करून ख्रिश्चन धर्मगुरूंना त्यांच्या परंपरांसह दरबारात स्थान दिले.

जहांगीर

जहांगीरच्या काळात युरोपियन व्यापाऱ्यांच्या वाढत्या उपस्थितीमुळे नाताळ साजरा होण्याचे उल्लेख आढळतात.

शाहजहान

शाहजहानच्या स्थापत्यवैभवाच्या काळातही राजनैतिक पातळीवर ख्रिसमस साजरा होत राहिला.

सजावट

त्या काळातील चर्च मेणबत्त्या, तेलाचे दिवे, फुले आणि स्थानिक पानांनी सजवली जात असत.

प्रार्थना

नाताळच्या पूर्वसंध्येला रात्रीची आणि २५ डिसेंबरला सकाळची विशेष प्रार्थना केली जात असे.

भोजन

ख्रिसमसला मांसाहार, मिठाई, वाइन आणि भारतीय-युरोपियन मिश्र पाककृती तयार केल्या जात.

औरंगजेब

औरंगजेबाच्या रूढीवादी धोरणांमुळे काही गैर-मुस्लिम सणांवर निर्बंध आले आणि ख्रिसमसचा दरबारी उत्साह कमी झाला.

कसे होते पेशव्यांच्या काळातील टपाल खाते? दिल्लीपर्यंत पोहोचवली जायची पत्रे