उपवासातला साबुदाणा भारतीय आहे का? कधी लागला शोध

भारतीय उपवासातला साबुदाणा

विश्वास बसणार नाही, पण साबुदाणा भारतात पोर्तुगीजांनी आणला!

साबुदाणा कसा बनतो?

साबुदाणा 'टॅपिओका' नावाच्या झाडाच्या कंदापासून बनतो. हे झाड मूळचे दक्षिण अमेरिकेचे आहे.

१२२५ मध्ये पहिला उल्लेख

साबुदाण्याचा पहिला उल्लेख चीनच्या ‘झू फॅन झीही’ या ग्रंथात सापडतो. लेखक झाओ रुकोव यांनी ब्रुनेईमधील अन्नात याचा उल्लेख केला आहे.

युरोपियन वसाहती आणि खाद्यसंस्कृतीचा प्रवास

युरोपियन देशांनी व्यापाराच्या निमित्ताने विविध अन्नपदार्थ जगभर पोहोचवले. त्यातूनच साबुदाणा भारतात आला.

सतराव्या शतकात भारतात आगमन

भारताच्या केरळमधील मलबार भागात टॅपिओकाची लागवड सुरू झाली. इथलं उष्ण हवामान यासाठी योग्य होतं.

उपासासाठी साबुदाणा – कसा काय?

साबुदाणा हा कंदापासून बनवलेला पदार्थ आहे. उपवासात कंद खाण्याची परवानगी असल्याने, साबुदाणाही 'उपवासाला चालतो' असे सांगितले गेले.

गुजराती दुकानदारांची युक्ती?

काही जाणकारांच्या मते, ही एक 'मार्केटिंग स्ट्रॅटेजी' होती. चवीला उत्तम आणि नियमात बसणारा पदार्थ असल्याने लोकांनी तो सहज स्वीकारला!

साबुदाण्यासोबतच बटाटे, शेंगदाणे, मिरच्या – हेही विदेशीच!

आश्चर्य वाटेल, पण उपासाच्या खिचडीचे सगळे मुख्य घटक (बटाटे, शेंगदाणे, मिरच्या) आपल्याकडे पोर्तुगीजांनीच आणले आहेत!

१९४३-४४ मध्ये भारतात कारखाने सुरू

तमिळनाडूच्या सेलम शहरात साबुदाण्याचे उत्पादन सुरू झाले. त्यानंतर तो भारतभर सहज उपलब्ध होऊ लागला.

आषाढी एकादशी असो की श्रावण सोमवार – खिचडी हवीच!

आज उपवास म्हणजे साबुदाणा खिचडी हे समीकरण बनलं आहे. याचं सगळं श्रेय खरंच पोर्तुगीजांना द्यायला हवं का?

'या' व्हिटॅमिनची कमतरता ठरते रातांधळेपणाला कारणीभूत