जगातील पहिला सत्तापालट कधी, कुठे आणि कसा झाला होता? हा इतिहास माहितेय का?

नेपाळमध्ये सत्तापालट

नेपाळमध्ये झालेल्या अलिकडच्या सत्तापालटाने संपूर्ण जगाचे लक्ष वेधून घेतले आहे. सुमारे दोन दिवसांच्या संतापानंतर, नेपाळमध्ये सत्तापालट झाला.

२२ लोकांचा मृत्यू

जनरल झेडच्या संतापाने नेपाळची संपूर्ण लोकशाही व्यवस्था कोलमडून टाकली. या आंदोलनाने हिंसक वळण घेतले. ज्यामध्ये किमान २२ लोकांचा मृत्यू झाला आणि शेकडो जखमी झाले.

मंत्र्यांच्या घरांना आग

निदर्शकांनी संसद भवन, राष्ट्रपती भवन आणि मंत्र्यांच्या घरांना आग लावली. प्रचंड गोंधळाच्या दरम्यान, पंतप्रधान केपी शर्मा ओली यांना राजीनामा द्यावा लागला आणि त्यांना देश सोडावा लागला.

सत्तापालटांचा फटका

नेपाळपूर्वी जगात असे अनेक देश आहेत ज्यांना सत्तापालटांचा फटका बसला आहे. परंतु तुम्हाला माहिती आहे का की जगातील पहिला सत्तापालट कधी आणि कुठे झाला? सत्तापालटाचा इतिहास काय आहे?

पहिला सत्तापालट

जगातील सर्वात जास्त आणि पहिले सत्तापालट आफ्रिकन देशांमध्ये झाले. आफ्रिकेतील पहिले सत्तापालट १३ जानेवारी १९६३ रोजी टोगोमध्ये झाले. जेव्हा राष्ट्राध्यक्ष सिल्व्हानस ऑलिंपिओ यांना असंतुष्ट सैनिकांनी गोळ्या घातल्या.

पहिले स्पष्ट उदाहरण

स्वातंत्र्यानंतरच्या असंवैधानिक सत्तेच्या हस्तांतरणाचे हे पहिले स्पष्ट उदाहरण असल्याने ही घटना आफ्रिकेतील पहिली सत्तापालट मानली जाते.

सत्तापालटाच्या घटना वारंवार

सुदान, बुर्किना फासो आणि नायजेरियासारख्या आफ्रिकन देशांमध्ये सत्तेचे अनेक उलटे-पालट झाले आहेत. भारताच्या शेजारील देशांमध्ये सत्तापालटाच्या घटना वारंवार दिसून आल्या आहेत.

लष्करी सत्तापालट

पाकिस्तानमध्ये १९५८, १९७७ आणि १९९९ मध्ये लष्करी सत्तापालट झाले. १९९९ मध्ये जनरल परवेझ मुशर्रफ यांनी नवाझ शरीफ यांचे सरकार उलथवून टाकले.

सरकारविरुद्ध आंदोलन

श्रीलंकेत २०२२ मध्ये आर्थिक संकटामुळे जनतेच्या संतापामुळे सरकारविरुद्ध उलटे आंदोलन झाले. बांगलादेशातही अनेक सत्तापालट झाले आहेत. आता नेपाळचाही या यादीत समावेश झाला आहे.

उठावांना प्रोत्साहन

राजकीय अस्थिरता, आर्थिक संकट, भ्रष्टाचार आणि लष्करी महत्त्वाकांक्षा ही उठावांची कारणे आहेत. कमकुवत लोकशाही संस्था आणि सत्तेचे केंद्रीकरण देखील उठावांना प्रोत्साहन देते.

पिण्याच्या पाण्याची पहिली प्लास्टिकची बाटली कधी तयार केली?