कुलदेवता, ग्रामदेवता अन् इष्टदेवता म्हणजे नक्की काय?

सकाळ डिजिटल टीम

कुलदेवता, ग्रामदेवता अन् इष्टदेवता

आपण अनेकदा कुलदेवता, ग्रामदेवता, क्षेत्रपाल, इष्टदेवता यांच्या पुजनाबद्दल ऐकले असेल. पण ते नेमके कोण आणि त्यांच्यातील फरक काय? हे थोडक्यात पाहू

Khandoba

|

Sakal

व्यक्ती, कुटुंब, गाव आणि प्रदेशाशी जोडलेल्या देवता

सनातन धर्मात प्रत्येक व्यक्ती, कुटुंब, गाव आणि प्रदेशाशी जोडलेले काही विशिष्ट देवता आहेत. त्याचाच कुलदेवता, ग्रामदेवता, क्षेत्रपाल, इष्टदेवता याच्याशी संबंध आहे. या देवता आपल्या कल्याणासाठी, रक्षणासाठी आणि संस्कृतीच्या जतनासाठी पुजल्या जातात.

Ganpati

|

Sakal

कुलदेवता किंवा कुलदेवी म्हणजे काय?

कुलदेवता किंवा कुलदेवी म्हणजे आपल्या वंशाची किंवा कुलाची रक्षण करणारी देवता. या देवतेचे पुजन पिढ्यां पिढ्या सुरू असते. कुलदेवतेच्या पुजेने घरात शांती सौख्य आणि यश प्राप्ती होते, असं मानलं जातं.

Khandoba

|

Sakal

कुलदेवतेची पुजा

कुलदेवतेची पुजा अनेकदा कुटुंबातील महत्त्वाच्या कार्यक्रमावेळी किंवा महत्त्वाच्या क्षणी, जसं की विवाहापूर्वी आणि नंतर केली जाते.

Tuljabhawani Mata

|

Sakal

ग्रामदेवता म्हणजे काय?

ग्रामदेवता ही एका कुटुंबापुरती मर्यादीत नसते तर गावाची सामुहिक रक्षणकर्ता देवता असते.

Dolasnath Maharaj

|

Sakal

ग्रामदेवतेची पुजा

ग्रामदेवतेची पुजा सामुदायिक पद्धतीने केली जाते. यात्रा किंवा गावच्या विशेष कार्यक्रमांमध्ये ग्रामदेवतेची विशेष पुजा केली जाते.

Tambdi Jogeshwari

|

Sakal

क्षेत्रपाल म्हणजे काय?

क्षेत्रपाल म्हणजे एखाद्या प्रदेशाचा, भूमीचे किंवा मंदिराचे रक्षण करणारी देवता.

Bhairava

|

Sakal

भैरव

अनेक भागांमध्ये क्षेत्रपालाला भैरव स्वरुपात पुजले जाते. हे भगवान शंकरांचे उग्र रुप असून मंदिरांच्या प्रवेशद्वालारवर पाहरेकरी म्हणूनही त्यांना स्थापिक केले जाते.

Bhairava

|

Sakal

इष्टदेवता

इष्ट म्हणजे प्रिय अर्थात आपल्याला आवडणारी, मनाशी जोडलेली देवता म्हणजे इष्टदेवता. इष्टदेवता ही वैयक्तिक श्रद्धेचा विषय असतो.

Shree Krishna

|

Sakal

कोजागिरी पौर्णिमेला 'अश्विन','शरद' किंवा 'नवान्न' पौर्णिमा का म्हणतात?

Why Kojagiri Punrima is Called Ashwin, Sharad and Navanna Purnima

|

Sakal

येथे क्लिक करा