निवडणुकीची शाई कधी आणि कुणी बनवली?

निळी शाई

बोटावर निळी शाई मताचे चिन्ह आहे. बिहार निवडणुकीच्या चर्चेदरम्यान, निवडणुकीची शाई देखील चर्चेत आली आहे. पस्तीस देश भारताकडून ते खरेदी करत आहेत.

मनोरंजक

त्याची उत्पत्ती देखील मनोरंजक आहे. स्वातंत्र्यानंतर, १९५१-५२ मध्ये जेव्हा पहिल्या सार्वत्रिक निवडणुका झाल्या. तेव्हा लोकांनी दुसऱ्याच्या नावाने मतदान केल्याची अनेक प्रकरणे नोंदवली गेली.

मतदान

याचा अर्थ असा की, अनेक लोकांनी एकापेक्षा जास्त वेळा मतदान केले. तक्रारी वाढत गेल्या आणि अखेर ही प्रकरणे निवडणूक आयोगापर्यंत पोहोचली.

खूण

यावर उपाय शोधण्यासाठी विविध कल्पना मांडण्यात आल्या. शेवटी, आयोगाने मतदाराच्या बोटावर एक अशी खूण करण्याचा निर्णय घेतला जी सहज पुसता येईल.

मतदान

ज्यामुळे त्यांनी मतदान केले आहे हे स्पष्ट होईल. यामुळे एक महत्त्वाचा प्रश्न निर्माण झाला: ही खूण कोण करेल आणि ते शक्य आहे का?

भारतीय राष्ट्रीय भौतिक प्रयोगशाळा

बराच विचारविनिमय केल्यानंतर, आयोगाने उपाय शोधण्यासाठी भारतीय राष्ट्रीय भौतिक प्रयोगशाळेशी संपर्क साधला.

नॅशनल फिजिकल लॅबोरेटरी ऑफ इंडिया

यावर उपाय शोधण्यासाठी आयोगाने नॅशनल फिजिकल लॅबोरेटरी ऑफ इंडियाशी संपर्क साधला. NPL ने अशी शाई विकसित केली जी पाणी किंवा रसायनांनी पुसता येत नव्हती.

म्हैसूर पेंट अँड वार्निश कंपनी

म्हैसूर पेंट अँड वार्निश कंपनीला ही शाई तयार करण्याचे आदेश देण्यात आले. कंपनीने अशी शाई विकसित केली जी मतदानाचा पुरावा बनली.

कर्नाटक

तेव्हापासून, कर्नाटकातील म्हैसूरमधील हीच कंपनी निवडणुकीची शाई तयार करत आहे. ती म्हैसूरमध्ये गुप्त सूत्र वापरून तयार केली जाते.

पहिली चपाती कुठे आणि कशी बनली? हा इतिहास तुम्ही वाचलात का?