सकाळ वृत्तसेवा
1860 मध्ये भारत ब्रिटिश राजवटीखाली होता. 1857 च्या स्वातंत्र्यसंग्रामानंतर ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनीची सत्ता संपली आणि भारत थेट ब्रिटिश राजवटीखाली आला.
1860 मधील भारतीय समाज पूर्णपणे पितृसत्ताक होता. पुरुषांना सर्व क्षेत्रात प्राधान्य होतं, मग ते शिक्षण असो, संपत्ती असो किंवा निर्णय घेणं असो.
महिलांना घराबाहेर पडण्याची मुभा नव्हती आणि त्यांचं जीवन घर आणि कुटुंबापुरतं मर्यादित होतं.
पर्दा प्रथा, विशेषतः मुस्लिम आणि उच्चवर्णीय हिंदू कुटुंबांमध्ये, खूप प्रचलित होती, ज्यामुळे महिलांना सार्वजनिक जीवनात भाग घेता येत नव्हता.
भारतीय पुरुषांना कुटुंबाचा आधारस्तंभ मानलं जायचं. बहुतेक पुरुष शेती, व्यापार किंवा ब्रिटिश प्रशासनात नोकरी करत. मराठवाड्यासारख्या भागात शेतकरी शेतीत राबत, तर काही ब्रिटिश सैन्यात सामील झाले.
महिलांचं जीवन अत्यंत कठीण होतं. त्यांच्याकडून फक्त गृहिणी आणि आई म्हणून भूमिका अपेक्षित होत्या. बालविवाह ही प्रथा होती, ज्याला 1860 मध्ये कायद्याने बंदी घालण्यात आली होती, पण तरीही ती मोठ्या प्रमाणात चालू होती.
मुलींचं लग्न वयाच्या 12-14 व्या वर्षी होत असे, आणि त्यांना लग्नानंतर सासरी जाऊन त्या कुटुंबाचे नियम पाळावे लागत. विधवांना तर अत्यंत वाईट वागणूक मिळायची.
1856 मध्ये हिंदू विधवा पुनर्विवाह कायदा मंजूर झाला, ज्यामुळे विधवांना पुनर्विवाहाची परवानगी मिळाली. पण समाजाने ही सुधारणा फारशी स्वीकारली नाही.