सकाळ डिजिटल टीम
काय आहे नाशिकच्या चांदीच्या गणपतीचा इतिहास आणि पेशव्यांच्या काळात काय होते या गणपतीचे महत्व जाणून घ्या.
रविवार कारंजा गणेशोत्सव मंडळाची स्थापना १९१७ साली झाली. लोकमान्य टिळकांनी सार्वजनिक गणेशोत्सवाला सुरुवात केल्यावर नाशिकमधील काही देशभक्त कार्यकर्त्यांनी याची सुरुवात केली.
सुरुवातीला ब्रिटिश सरकारचा रोष टाळण्यासाठी १९२८ मध्ये मिठाईचे व्यापारी गंगाप्रसाद हलवाई यांनी आपल्या दुकानात गणपतीची मूर्ती बसवली.
१९७८ साली मंडळाच्या सदस्यांनी चांदीची मूर्ती बनवण्याचा निर्णय घेतला. महाराष्ट्रातील अनेक भाविकांनी केलेल्या योगदानातून २०१ किलो वजनाची मूर्ती तयार झाली.
हा गणपती नवसाला पावणारा म्हणून प्रसिद्ध आहे आणि त्यामुळेच भाविक येथे मोठ्या संख्येने दर्शनासाठी येतात.
पेशव्यांनी धार्मिक समारंभांचा वापर जनता आणि सैन्याचे मन जिंकण्यासाठी केला, ज्यात चांदीचा गणपती महत्त्वाचा घटक होता.
पेशव्यांच्या काळात नाशिकमधील चांदीच्या गणपतीच्या मंदिराची उभारणी आणि विस्तार केला गेला. गणपतीच्या दर्शनासाठी समाजातील विविध घटक एकत्र येत, ज्यामुळे सामाजिक समरसता निर्माण होत असे.
पेशव्यांच्या काळातील उत्सव, पूजा आणि विधी आजही नाशिकमधील चांदीच्या गणपतीसाठी चालू आहेत.
पेशव्यांच्या काळात सुरू झालेल्या चांदीच्या गणपतीच्या पूजा परंपरेमुळे नाशिकमध्ये गणेशोत्सवाची परंपरा आजही जिवंत आहे.