Saisimran Ghashi
येरवडा जेलची स्थापना 1871 साली ब्रिटीश राजवटीत झाली.
या छायाचित्रात कैदी खुर्च्या बनवताना दिसत आहेत
कैद्यांकडून कठोर श्रम करून घेतले जात. त्यामध्ये कपडे धुणे, साफसफाई, शेतीकाम आणि इतर श्रमसाध्य कामे असत
येरवडा हिलवरून पुणे शहराचे नयनरम्य दृश्य
येरवडा जेलमध्ये अनेक स्वातंत्र्यसैनिक, समाजसुधारक आणि क्रांतिकारकांना कैदेत ठेवण्यात आले. महात्मा गांधी, नेहरू, वल्लभभाई पटेल यांसारख्या नेत्यांनी येथे काळ घालवला.
तत्कालीन काळात जेलचे चारही बाजूंनी उंच भिंती, मनोरे आणि बंदोबस्त ठेवण्यात आला होता. हेरगिरी आणि बंदोबस्तात कसूर केली जात नसे.
ब्रिटीश सत्तेचा उपयोग करून मानसिकदृष्ट्या कैद्यांना खचवण्याचे प्रयत्न होत. एकटे बंदिस्त करणे, पायात बेड्या घालणे याचा उपयोग शिक्षा वाढवण्यासाठी केला जाई.
येरवडा कारागृह आजच्या काळात महाराष्ट्रातील सर्वांत मोठे सेंट्रल जेल मानले जाते.