कपड्यांचा शोध कोणी लावला? जाणून घ्या वस्त्रनिर्मितीचा थक्क करणारा प्रवास!

कपड्यांचा शोध

आपण आज जे कपडे आपल्या अंगावर परिधान करतो त्यांचा शोध कोणी आणि कसा लावला जाणून घ्या.

उत्क्रांतीची गरज

सुमारे १,७०,००० वर्षांपूर्वी, आदिमानवाने थंडी आणि हवामानापासून बचाव करण्यासाठी कपड्यांचा वापर सुरू केला. हाच कपड्यांचा मूळ उद्देश होता.

प्राण्यांची कातडी

आदिमानवाने शिकार केलेल्या प्राण्यांची कातडी (चामडे) हे सर्वात पहिले 'वस्त्र' होते. हे ओढून किंवा बांधून शरीरावर लपेटले जाई.

वनस्पतींचे धागे

नंतरच्या काळात, प्राण्यांच्या कातडीसोबतच झाडांची पाने आणि वनस्पतींचे नैसर्गिक धागे (उदा. फ्लेक्स/जवस) यांचा वापर सुरू झाला.

शिवणकामाच्या सुईचा शोध

सुमारे ४०,००० वर्षांपूर्वी, हाडांपासून (Bone) बनवलेल्या शिवणकामाच्या सुईचा शोध लागला. या शोधामुळे प्राण्यांची कातडी एकत्र जोडून व्यवस्थित आणि टिकाऊ कपडे शिवणे शक्य झाले.

चरख्याचा शोध

सुमारे इ.स. ५०० ते १००० च्या दरम्यान चरख्याचा (Spinning Wheel) शोध लागला. यामुळे धागा वेगाने व मोठ्या प्रमाणात तयार करणे शक्य झाले, ज्यामुळे वस्त्रनिर्मितीला गती मिळाली.

व्यापारी मार्गांचा प्रभाव

प्राचीन सिल्क रूट (रेशीम मार्ग) सारख्या व्यापारी मार्गांमुळे चीनमधील रेशीम आणि भारतातील कापूस जगाच्या इतर भागांत पोहोचले आणि फॅशन व वस्त्रनिर्मितीमध्ये क्रांती झाली.

औद्योगिक क्रांती

१८ व्या शतकात यंत्रमाग (Power Loom) आणि इतर यांत्रिक उपकरणांचा शोध लागल्यामुळे वस्त्रनिर्मितीचे काम मोठ्या कारखान्यांमध्ये सुरू झाले आणि कपडे सामान्यांसाठी परवडणारे झाले.

सिंथेटिक धागे

२० व्या शतकात नायलॉन (Nylon), पॉलिएस्टर (Polyester) आणि रेयॉन (Rayon) यांसारख्या मानवनिर्मित (Synthetic) धाग्यांचा शोध लागला, ज्यामुळे कापडांच्या प्रकारात आणि गुणवत्तेत मोठी विविधता आली.

बुद्धिबळ कधी सुरू झाले? चेकमेट या शब्दाचा नेमका अर्थ काय? जाणून घ्या इतिहास...