पुण्याचे प्राचीन वैभव! ८व्या शतकातील पाताळेश्वर गुंफा मंदिराचा अद्भुत इतिहास

पुण्याचे ऐतिहासिक ठिकाण

पाताळेश्वर गुहा मंदिर हे पुणे शहरातील ८ व्या शतकातील एक अतिशय महत्त्वाचे आणि ऐतिहासिक ठिकाण आहे.

राष्ट्रकूट राजवंशाची कला

या मंदिराचे बांधकाम राष्ट्रकूट राजवंशाच्या काळात सुरू झाले आणि ते एकाच मोठ्या खडकातून (Monolithic Rock) कोरण्यात आलेले आहे.

शंकराला समर्पित

हे गुहा मंदिर भगवान शंकराला (शिवाला) समर्पित आहे आणि पुणे शहरातील सर्वात जुन्या स्मारकांपैकी एक म्हणून ओळखले जाते.

स्थापत्यशैलीची झलक

मंदिरामध्ये प्राचीन हिंदू वास्तुकलेची आणि गुंतागुंतीच्या कोरीव कामाची सुंदर झलक पहायला मिळते.

वेरूळच्या लेण्यांशी साम्य

पाताळेश्वर मंदिराची बांधकाम शैली आणि कोरीव काम हे वेरूळच्या लेण्यांतील राष्ट्रकूटकालीन कलाशैलीशी साम्य दाखवते.

प्रमुख वैशिष्ट्ये

येथे भगवान शंकराच्या विविध मूर्ती, नंदीची भव्य मूर्ती आणि अद्भुत कोरीव काम ही मुख्य वैशिष्ट्ये आहेत.

राष्ट्रीय संरक्षित स्मारक

या मंदिराचे ऐतिहासिक महत्त्व लक्षात घेऊन, १९०९ मध्ये याला राष्ट्रीय संरक्षित स्मारकाचा (National Protected Monument) दर्जा देण्यात आला.

महाराष्ट्राच्या इतिहासाची साक्ष देणाऱ्या 12 व्या शतकातील कोल्हापूरजवळील या किल्ल्यांना नक्की भेट द्या!