शिवाजी महाराजांचा लाडका किल्ला; तब्बल ६,००० होन खर्चून केला होता अभेद्य!

आवडता

छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या अतिशय आवडत्या किल्ल्यांपैकी रांगणा किल्ल्याचा विशेष उल्लेख आढळतो.

स्थान

रांगणा किल्ला कोल्हापूर जिल्ह्यात सह्याद्रीच्या पर्वतरांगांमध्ये, कोकण-देश-गोवा यांच्या रणनीतीदृष्ट्या महत्त्वाच्या ठिकाणी वसलेला आहे.

प्रतिष्ठा

या किल्ल्याचा उल्लेख ‘येक रांगणा खबरदार तर सर्व सुरक्षित’ अशा ऐतिहासिक दस्तावेजांतही आढळतो.

रांगडेपणा

कोल्हापूर जिल्ह्यातील किल्ल्यांमध्ये रांगड्या बांधणीसाठी रांगणाचा पहिला क्रमांक मानला जातो.

उत्पत्ती

रांगणा किल्ल्याचे बांधकाम शिलाहार राजा भोज दुसरा यांच्या काळात झाल्याचे मानले जाते.

Shivaji Maharaj Rangna Fortपराक्रम

महंमद गवानने हा किल्ला जिंकल्यानंतर *मर्दमुकी आणि संपत्ती* खर्च करावी लागली असे उद्गार काढले होते.

बदल

बहामनी साम्राज्य लयाला गेल्यानंतर हा किल्ला अदिलशाहीत तर पुढे सावंतवाडीकरांच्या ताब्यात गेला.

स्वराज्य

सन १६६६ मध्ये जिजाऊ मातांनी खास मोहिम काढून हा किल्ला पुन्हा स्वराज्यात आणला.

पलायन

रांगणा जिंकल्यानंतर अवघ्या दोन दिवसांनी छत्रपती शिवाजी महाराज आग्र्याच्या कैदेतून सुटले.

वेढा

सन १६६७ मध्ये बहलोलखान व व्यंकोजी भोसले यांनी दिलेला वेढा शिवरायांनी येऊन मोडून काढला.

मजबुतीकरण

महाराजांनी या किल्ल्याची आणखी किल्लेबंदी मजबूत करण्यासाठी ६००० होन खर्च केल्याचा पुरावा सापडतो.

संघर्ष

सावंतवाडी व करवीरकर संघर्षात हा किल्ला केंद्रस्थानी राहिला आणि इंग्रजांच्या राज्यापर्यंत करवीरकरांकडेच टिकून राहिला.

छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या स्वराज्याचा पहारेकरी 'हा' किल्ला!