Monika Shinde
दुष्काळ हा दोन प्रकारचा असतो. एक कोरडा दुष्काळ म्हणजे पाऊस अजिबात नसणे, आणि ओला दुष्काळ म्हणजे खूप जास्त पावसामुळे नुकसान होणे.
अतिपावसामुळे शेतीचे व पर्यावरणाचे मोठे नुकसान होणे म्हणजे ओला दुष्काळ. पिकांमध्ये सड, जमीन फुगवण, आणि शेती अयोग्य होणे यामध्ये येते.
जेव्हा सरासरीहून खूप जास्त पाऊस होतो (65 मिमीहून अधिक) आणि 33% पेक्षा जास्त पिकांचे नुकसान होते, तेव्हा सरकार ओला दुष्काळ घोषित करते.
सतत व मुसळधार पावसाळा, निचऱ्याची खराब व्यवस्था, हवामान बदलाचे दुष्परिणाम आणि नद्यांचे पूर हे सर्व ओल्या दुष्काळाला कारणीभूत ठरतात.
पाणी साचलेले शेत, सडलेली व वाहून गेलेली पिके, जमिनीची धूप, मातीचे पोत खराब होणे या गोष्टींची तपासणी केली जाते.
भात, तूर, हरभरा, कापूस, मिरची, सोयाबीन यासारखी पिके कुजतात, मूळासकट उखडतात व पुन्हा लागवड करावी लागते.
आर्थिक तोटा, वेळ आणि श्रम वाया, उत्पादनात घट, कर्ज फेडणे कठीण आणि त्याच बरोबर मानसिक तणावाने शेतकरी सामोरे जातात
कर्जवसुली थांबवली जाते, नुकसानभरपाई मिळते तर काही योजनांमध्ये विमा कवच दिले जाते