Mansi Khambe
पुढील वर्षी दिवाळीत रणबीर कपूरचा रामायण चित्रपट प्रेक्षकांच्या भेटीस येणार आहे. यामध्ये रणबीर कपूर रामाच्या भूमिकेत दिसणार असून निर्मात्यांनी चित्रपटाची पहिली झलक दाखवली आहे.
आतापर्यंत रामायणावर अनेक टीव्ही मालिका आणि चित्रपट आधीच बनवले गेले आहेत. यापूर्वी प्रभासचा आदिपुरुष हा चित्रपटही रामायणाच्या थीमवर प्रदर्शित झाला होता.
तसेच गेल्या काही वर्षांत धार्मिक विषयांवर चित्रपट बनवण्याचा पूर आला आहे. आदिपुरुष, ओह माय गॉड २, कल्की, ब्रह्मास्त्र हे काही चित्रपट धार्मिक विषयांवर बनले आहेत.
आता असा प्रश्न पडतो की, रामायण किंवा महाभारतासारख्या ग्रंथांवर बनवलेल्या चित्रपटांनाही कॉपीराइट आहे का? यासंदर्भात देशात काय कायदा आहे? याबाबत जाणून घ्या
कॉपीराइट नियमांचे उल्लंघन रोखण्यासाठी देशात कॉपीराइट कायदा १९५७ लागू आहे. हा कायदा कला, साहित्य, संगीत, चित्रपट यासारख्या मूळ कलाकृतींच्या निर्मात्यांच्या हक्कांचे रक्षण करतो.
या कायद्यानुसार कोणत्याही कामातील मजकूर त्याच्या मूळ निर्मात्याच्या परवानगीशिवाय वापरता येत नाही.
तथापि, दिल्ली उच्च न्यायालयाने २०२३ मध्ये एक निकालात भगवद्गीता, महाभारत किंवा रामायण यांसारख्या धार्मिक ग्रंथांवर कॉपीराइटचा दावा करता येणार नाही, असे म्हटले होते.
चित्रपटाचे कोणतेही अर्थ लावणे, रूपांतर किंवा नाट्यमय काम कॉपीराइटच्या अधीन असेल आणि मूळ निर्मात्याला कॉपीराइट संरक्षणाचा अधिकार असेल.
म्हणजेच धार्मिक ग्रंथांवर चित्रपट बनवता येतात, परंतु चित्रपटात पूर्वी केलेले कोणतेही रूपांतर किंवा बदल वापरले जाऊ नयेत याची दक्षता घेणे गरजेचे आहे.