आंघोळीची परंपरा कुठून आली? ती कधी आणि कशी सुरू झाली? वाचा इतिहास...

आंघोळ

दररोज आंघोळ करणे हे स्वच्छता आणि शिष्टाचाराचा एक भाग मानले जाते. काही लोक दररोज आंघोळ करण्यास कचरतात. पण आंघोळीची परंपरा कुठून आली आणि ती दैनंदिन गरज कधी मानली गेली?

परंपरा

स्नान करण्याची परंपरा हजारो वर्षांपासून आहे. प्राचीन संस्कृतींमध्ये, पाणी केवळ शरीर स्वच्छ करण्याचे साधन मानले जात नव्हते, तर ते शुद्धीकरणाचे साधन देखील मानले जात होते.

सामुदायिक स्नान

सिंधू संस्कृतीच्या काळात बांधलेले भव्य स्नानगृहे इ.स.पू. २५०० च्या सुरुवातीपासूनच सामुदायिक स्नान आणि स्वच्छतेचे महत्त्व दर्शवतात.

उदाहरण

मोहेंजो-दारो येथील महान स्नान हे या परंपरेचे सर्वात जुने उदाहरण मानले जाते. भारतीय परंपरेत, स्नान हे धार्मिक विधींशी संबंधित होते. गंगा, यमुना आणि इतर नद्यांमध्ये स्नान करणे पवित्र मानले जात असे.

नियम

आयुर्वेद देखील शरीर, मन आणि आत्म्याच्या संतुलनासाठी स्नान करणे आवश्यक असल्याचे सांगतो. सकाळी आंघोळ करणे आरोग्यदायी मानले जात असे, परंतु ऋतूनुसार नियम वेगवेगळे असायचे.

ग्रीस आणि रोमन

हिवाळ्यात, कोमट पाण्याने मर्यादित आंघोळ करण्याची शिफारस केली जात असे. प्राचीन ग्रीस आणि रोमन संस्कृतीत सार्वजनिक स्नानगृहे अत्यंत लोकप्रिय होती.

आंघोळीची व्यवस्था

रोमन स्नानगृहे केवळ स्वच्छतेची ठिकाणे नव्हती तर सामाजिक मेळाव्याची केंद्रे देखील होती. गरम आणि थंड आंघोळीची व्यवस्था होती. ज्यामुळे आराम आणि ऊर्जा मिळत असे.

मध्ययुग

या सुविधा सामान्यतः शहरांपुरत्या मर्यादित होत्या आणि ग्रामीण भागात, लोक बऱ्याचदा बराच काळ आंघोळ करत नव्हते. मध्ययुगापर्यंत, युरोपमध्ये आंघोळ कमी झाली होती.

शरीर

वारंवार आंघोळ केल्याने शरीर कमकुवत होते. रोगराई पसरते असा समज पसरला. थंड हवामान, मर्यादित पाण्याचे स्रोत आणि गरम पाण्याच्या कमतरतेमुळे लोक हिवाळ्यात आठवडे आंघोळ करणे टाळत असत.

आंघोळ टाळणे

परफ्यूम आणि सुगंधी तेलांनी शरीराचा वास लपवणे ही एक सामान्य पद्धत बनली. आजही बरेच लोक ही पद्धत पाळतात. हिवाळ्यात आंघोळ टाळणे ही केवळ परंपरा नव्हती; त्यामागे वैज्ञानिक कारणे होती.

त्वचा कोरडी

थंडीत, त्वचा नैसर्गिक तेले सोडते जे शरीराला उबदार ठेवण्यास मदत करते. वारंवार आंघोळ केल्याने हा थर निघून जातो, ज्यामुळे त्वचा कोरडी राहते. थंड होण्याची शक्यता असते.

प्लंबिंग सिस्टीम

प्राचीन काळी, हीटर आणि गरम पाण्याच्या कमतरतेमुळे, लोक आरोग्य धोक्यांपासून वाचण्यासाठी आंघोळ करणे टाळत असत. औद्योगिक क्रांती आणि आधुनिक प्लंबिंग सिस्टीममुळे आंघोळ करणे सोपे झाले.

आरोग्याचा आवश्यक भाग

गरम पाण्याची उपलब्धता आणि साबण आणि शाम्पूचा वापर यामुळे दररोज आंघोळ करणे सामान्य झाले. स्वच्छता हा रोग प्रतिबंधकाशी जोडला गेला. ज्यामुळे आंघोळ आरोग्याचा एक आवश्यक भाग बनला.

भारतातील सर्वात जुना दरवाजा कोणता आहे? ऐकून आश्चर्य वाटेल...