Anushka Tapshalkar
भारतीय सैन्य, नौदल आणि हवाई दल हे जगातील सर्वात शिस्तबद्ध, ताकदवान आणि समर्पित सशस्त्र दलांपैकी एक मानले जातात. देशाच्या सीमा, सागर आणि आकाशाचे रक्षण करणाऱ्या या तिन्ही दलांची शौर्यगाथा संपूर्ण जगात प्रसिद्ध आहे.
सॅल्यूट ही केवळ कृती नसून सैनिकी शिस्त, आदर आणि आत्मसन्मान यांचं प्रतिक आहे. प्रत्येक सशस्त्र दलात सीनियर अधिकाऱ्यांना सॅल्यूट करणं ही एक अत्यंत महत्त्वाची परंपरा आहे.
भारतीय सैन्य, नौदल आणि हवाई दल – या तिन्ही दलांतील अधिकारी सॅल्यूट करतात, पण सॅल्यूट करण्याची पद्धत प्रत्येक ठिकाणी वेगळी असते. ही वेगळी शैली त्यांच्या इतिहास, कार्यपद्धती आणि परंपरेशी जोडलेली आहे.
भारतीय सैन्याचे जवान आणि अधिकारी हाताचा तळवा समोर ठेवत सरळपणे सॅल्यूट करतात.
हाताचा तळवा समोर असणं म्हणजे प्रामाणिकपणा, पारदर्शकता आणि आदर याचे प्रतीक मानले जाते.
नौदलातील सॅल्यूटमध्ये हात जमिनीच्या दिशेने ९० अंशात झुकलेला असतो आणि हाताचा तळवा खाली असतो.
पूर्वी खलाशांचे हात जहाजावरील कामामुळे तेलकट असत. त्यामुळे हाताचा तळवा दाखवणं ही अपमानास्पद गोष्ट मानली जायची म्हणून नौदल अधिकारी थोडा खाली झुकलेला सॅल्यूट करतात.
हवाई दलात सॅल्यूट करताना हात ४५ अंश कोनात वर झुकवलेला असतो, जो आकाशाकडे झुकलेला असतो.
हवाई दलाची सॅल्यूट शैली त्यांच्या आकाशातील प्रगतीचे प्रतीक आहे. तीनही दलांच्या सॅल्यूट शैली म्हणजे त्यांचा आत्मसन्मान, परंपरा आणि शिस्तीचा अभिमान.