Sandip Kapde
जगात नेहमी पृथ्वी नष्ट होणार, अशा बातम्या नेहमी येत असतात. शेवटी पृथ्वी देखील अंतराळातील एक ग्रह आहे. पृथ्वीवर माणसाने सर्वाधिक विकास केला. मात्र हा विकास पर्यावरण, पृथ्वी नष्ट होण्याला धोकादायक आहे का?, याची चर्चा देखील होत असते.
मात्र पृथ्वीसारखा आणखी कोणता ग्रह अस्तित्वात आहे का?, हे जाणून घेण्याची प्रत्येकाला उत्सुकता आहे. अशाच एका ग्रहाविषयी आपण जाणून घेऊया.
पृथ्वीसारखा दिसणारा आणखी ग्रह आहे. ज्याचा शोध नासाने 23 जुलै 2015 मध्ये लावला होता. नासाने केप्लर 452B या नवीन ग्रहाचा शोध लावला होता.
केप्लर 452B आतापर्यंत सापडलेल्या नॉन-सोलर ग्रहांपैकी पृथ्वीशी सर्वात समान ग्रह आहे. केप्लर 452B नावाच्या या ग्रहाला ‘अर्थ-2’ या नावानेही संबोधले जात आहे.
आपल्या आकाशगंगेतील हा पृथ्वीसारखा ग्रह आहे. यापूर्वी केप्लर 186F या ग्रहावर देखील पृथ्वीशी मिळतेजुळते साम्य दिसले होते.
केप्लर 186F हा ग्रह 2014 मध्ये शोधला गेला होता. नव्याने सापडलेल्या 452B ग्रहापेक्षा लहान आहे. हा ग्रह सूर्यापेक्षा तुलनेने थंड आहे.
पृथ्वी सूर्यापेक्षा 150 मिलियन किलो मिटर दुर आहे. तर केल्पर 452B त्याच्या सुर्यापेक्षा 156 मिलियन किलो मिटर आहे. पृथ्वी सूर्याचा चक्कर 365 दिवसात लावते. तर केल्पर 452B त्याच्या सूर्याचा चर्चा 385 दिवसात लावते.
केप्लर 452B केप्लर-452 तार्‍याभोवती फिरते आणि हा तारा पृथ्वीपासून 1400 प्रकाश-वर्ष दूर आहे. केप्लर 452B चा एक वर्षाचा कालावधी आणि त्याच्या पृष्ठभागाची वैशिष्ट्ये देखील आपल्या पृथ्वीसारखीच आहेत.
केप्लर 452B चे वर्ष 385 दिवसांचे आहे, आपल्या पृथ्वीपेक्षा फक्त 20 दिवस जास्त आहे, याचा अर्थ त्याचा परिभ्रमण कालावधी पृथ्वीच्या तुलनेत 5% जास्त आहे. केप्लर 452B ग्रहाचे वस्तुमान अद्याप ज्ञात नाही, परंतु खगोलशास्त्रज्ञांनी त्याचे वस्तुमान पृथ्वीच्या पाचपट असल्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.
जर हा ग्रह पृथ्वी किंवा मंगळासारखा खडकाळ ग्रह असेल तर या ग्रहावर सक्रिय ज्वालामुखी असण्याची शक्यता आहे.
असे मानले जाते की गुरुत्वाकर्षण पृथ्वीच्या दुप्पट असेल. या गुरुत्वाकर्षणात मानव जिवंत राहू शकतो असे शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे.
केप्लर 452B त्याच्या तार्‍यापासून अब्जावधी वर्षांपासून गोल्डीलॉक्स झोनमध्ये, म्हणजेच जीवनासाठी योग्य असलेल्या झोनमध्ये आहे.
केप्लर 452B वरील जीवनासाठी सर्वात महत्त्वाचा घटक बहुधा पाणी आहे. शास्त्रज्ञांचे म्हणणे आहे की त्याच्या पृष्ठभागाखाली ज्वालामुखी देखील असू शकतात.
हा नवीन शोधलेला ग्रह केप्लरने शोधलेल्या नवीन दूरच्या ताऱ्यांभोवती फिरणाऱ्या 500 ग्रहांपैकी एक आहे. केप्लर 452B आतापर्यंत शोधलेल्या जीवनाची सर्वाधिक क्षमता असलेला ग्रह आहे.
केप्लर स्पेसक्राफ्ट हे अमेरिकन स्पेस रिसर्च ऑर्गनायझेशन, NASA ची एक अंतराळ वेधशाळा आहे. ज्याचे कार्य सूर्यापेक्षा भिन्न परंतु पृथ्वीसारखे असलेल्या इतर तार्‍यांभोवती सौर नसलेले ग्रह शोधणे आहे जे पृथ्वीसारखे आहेत.
7 मार्च 2009 रोजी केप्लरला अवकाशात पाठवण्यात आले होते, जिथे ते आता पृथ्वीभोवती फिरत आहे आणि इतर ताऱ्यांवर आपली नजर ठेवत आहे.
केप्लर हा अवकाशात जाणारा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा दुर्बिणीचा कॅमेरा आहे फ्लोरिडामधील केप कॅनवेरल एअर फोर्स स्टेशनवरून हे प्रक्षेपित करण्यात आले. ते कोलोरॅडोच्या बॉल एरोस्पेस टेक्नॉलॉजीजने जोडल्या गेले होते. या मोहिमेवर सुमारे 30 अब्ज रुपये खर्च करण्यात आले आहेत. (सोर्स: vigyanvishwa.in, Nasa)
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.