Sandip Kapde
क्युरेटिव्ह पिटिशन हा न्यायिक व्यवस्थेत न्याय मिळवण्याचा शेवटचा उपाय म्हणून ओळखला जाते.
हा शेवटचा उपाय आहे, ज्याद्वारे न्यायालय ऐकू न आलेली कोणतीही बाब किंवा वस्तुस्थिती ऐकते. सर्वोच्च न्यायालयाने दिलेली ही व्यवस्था आहे, जी स्वतःच्या अधिकाराविरुद्ध काम करते.
क्युरेटिव्ह याचिकेत संपूर्ण निर्णयावर चर्चा केली जात नाही. यामध्ये फक्त काही मुद्द्यांचा पुनर्विचार केला जातो. न्यायालयात हा शेवटचा पर्याय म्हणून वापरला जातो.
क्युरेटिव्ह पिटिशन आणि रिव्ह्यू पिटिशनमधील फरक
क्युरेटिव्ह पिटिशन आणि रिव्ह्यू पिटिशनमध्ये फरक आहे. रिव्ह्यू याचिकेत, न्यायालय आपल्या संपूर्ण निर्णयावर पुनर्विचार करते, तर क्युरेटिव्ह याचिकेत, निर्णयाचे काही मुद्दे विचारात घेतले जातात.
जर न्यायालयाला असे वाटत असेल की एखाद्या मुद्द्यावर किंवा मुद्द्यावर पुनर्विचार करण्याची गरज आहे, तर क्युरेटिव्ह पिटिशनच्या वेळी त्याचा विचार केला जातो.
क्युरेटिव्ह याचिकेदरम्यान सर्वोच्च न्यायालयात सुनावणी झाली आणि फाशीच्या दिवसापर्यंत निर्णय न घेतल्यास फाशीची तारीख पुढे ढकलली जाऊ शकते.
क्युरेटिव्ह पिटिशन न्याय व्यवस्थेत कशी आली?
क्युरेटिव्ह पिटीशन हा न्याय मिळविण्याचा शेवटचा उपाय म्हणून पाहिले जाते, जी देशाच्या प्रत्येक नागरिकाला संविधानाद्वारे मिळतो.
रूपा अशोक हुर्रा विरुद्ध अशोक हुर्रा या खटल्यातून क्युरेटिव्ह पिटीशन तयार झाली.
या प्रकरणात, सर्वोच्च न्यायालयात पुनर्विलोकन याचिका फेटाळल्यानंतरही, आरोपी किंवा दोषी व्यक्ती या प्रकरणाचा पुन्हा एकदा विचार करण्याची विनंती करू शकेल असा काही उपाय आहे का, असा प्रश्न न्यायालयासमोर निर्माण झाला होता.
त्यावर न्यायालयाने म्हटले की, न्यायव्यवस्थेत कोणाशीही भेदभाव केला जाऊ नये. न्यायालयाला स्वत:च्या निर्णयामुळे कोणत्याही प्रकारचा पक्षपात होत आहे, असे वाटत असेल, तर ते त्यातील काही मुद्यांवर पुनर्विचार करू शकते. अशा प्रकारे क्युरेटिव्ह पिटीशनची प्रणाली अस्तित्वात आली.
पुनर्विलोकन याचिका फेटाळल्यानंतर क्युरेटिव्ह पिटिशन हा शेवटचा उपाय असतो. सामान्यत: प्रत्येक प्रकरणात न्यायालयात उपचारात्मक याचिका दाखल केली जात नाही.
केवळ दुर्मिळ प्रकरणांमध्ये न्यायालय क्युरेटिव्ह पिटीशनवर सुनावणी करण्यास सहमती देते. जर न्यायालयाला असे वाटत असेल की नैसर्गिक न्यायाची अवहेलना झाली आहे, तरच न्यायालय क्युरेटिव्ह पिटीशनवर सुनावणी करण्यास सहमत आहे.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.