कोणी लिहिला होता शिवरायांवरचा पहिला पोवाडा? अफजल खानाच्या वधानंतर महाराजांनी दिलेलं बक्षीस

अज्ञानदास – शिवकालीन शाहीर

अज्ञानदास हे १७व्या शतकातील शिवकालीन शाहीर होते. त्यांना अगिनदास ह्या नावानेही ओळखले जात असे.

पुण्याचे रहिवासी

अज्ञानदास हे पुण्यात राहणारे होते. त्यांच्या गुरूचे नाव नारायण असल्याचा उल्लेख काही संदर्भांमध्ये आढळतो.

अफझलखान वधाचा पोवाडा

अज्ञानदास यांनी छत्रपती शिवाजी महाराजांनी अफझलखानाचा वध केल्यानंतर त्यावर पोवाडा रचला, जो आजही इतिहासात महत्त्वाचा मानला जातो.

महाराजांच्या उपस्थितीत पोवाडा गायन

शिवाजी महाराजांनी अफझलखानाचा वध केल्यानंतर झालेल्या आनंदोत्सवात अज्ञानदास यांनी हा पोवाडा गाऊन दाखवला.

महाराजांकडून विशेष बक्षीस

अज्ञानदास यांच्या अप्रतिम काव्यप्रतिभेने प्रभावित होऊन महाराजांनी त्यांना एक घोडा व शेरभर सोन्याचा तोडा बक्षीस दिला.

पोवाड्याची वैशिष्ट्ये

अफझलखान वधाचा हा पोवाडा एकूण ३७ चौकांचा आहे. यात शिवरायांच्या गड, किल्ले व महाल यांची नावेही नमूद आहेत.

उपलब्ध असलेला सर्वांत जुना पोवाडा

इतिहासातील उपलब्ध असलेल्या पोवाड्यांमध्ये हा पोवाडा सर्वांत जुना मानला जातो. तो शिवकाळातील स्वराज्य विजयाचे प्रतिबिंब आहे.

अज्ञानदास यांची इतर रचना उपलब्ध नाही

अज्ञानदास यांच्या इतर कोणत्याही रचना उपलब्ध नाहीत, मात्र त्यांच्या या पोवाड्यामुळे ते अजरामर झाले.

पावसाळ्यात पर्यटनस्थळी जाताय? मग या महत्त्वाच्या गोष्टींकडे द्या विशेष लक्ष!