ध चा म करणाऱ्या आनंदीबाईंचे पुढे काय झाले?

महत्त्वाकांक्षा

रघुनाथराव हेच पेशवे व्हावेत, ही तीव्र इच्छा आनंदीबाईंच्या प्रत्येक राजकीय हालचालीमागे होती.

डावपेच

‘ध चा म’ या कुप्रसिद्ध आदेशामुळे सत्तेसाठीचा खेळ रक्तरंजित वळणावर गेला.

सत्ता

नारायणरावांच्या मृत्यूनंतर अल्पकाळ रघुनाथराव पेशवे झाले, पण ती सत्ता टिकाऊ ठरली नाही.

प्रतिस्पर्धा

नाना फडणवीस आणि बारभाईंच्या संघटनेने आनंदीबाईंच्या राजकारणाला जोरदार आव्हान दिले.

हकालपट्टी

बारभाईंनी रघुनाथराव–आनंदीबाई यांना सत्तेवरून दूर करून सवाई माधवरावांच्या नावाने पेशवाई स्थापन केली.

पलायन

सत्ता गेल्यानंतर आनंदीबाई धार प्रांतात पळाल्या आणि तिथेच त्यांनी दुसऱ्या बाजीरावांना जन्म दिला.

दुर्दैव

धार येथेच रघुनाथरावांचा मृत्यू झाला आणि आनंदीबाई पूर्णपणे एकट्या पडल्या.

संघर्ष

नवर्‍याच्या मृत्यूनंतर तीन मुलांना घेऊन मध्यप्रदेश आणि महाराष्ट्रात त्यांचे आयुष्य संघर्षात गेले.

परिणाम

सत्तेसाठी केलेल्या धाडसी पण निर्दयी निर्णयांमुळे आनंदीबाईंच्या आयुष्याचा शेवट ससेहोलपट आणि अपयशात झाला.

कसे होते पेशव्यांच्या काळातील टपाल खाते? दिल्लीपर्यंत पोहोचवली जायची पत्रे