T+0 settlement: सेबी चेअरपर्सन माधबी पुरी बुच यांनी सोमवारी T+0 सेटलमेंटबद्दल माहिती दिली. त्यांनी सांगितले की ही प्रणाली 28 मार्चपासून लागू केली जाऊ शकते. म्हणजे शेअर्स खरेदीच्या दिवशी शेअर्स खात्यात येतील आणि शेअर्स विकल्यानंतर बाजार बंद होताच खात्यात पैसे येतील.

पत्रकारांशी संवाद साधताना सेबीच्या अध्यक्षा माधबी पुरी बुच यांनी सांगितले की, या महिन्याच्या अखेरीस पर्यायी आधारावर T+0 सेटलमेंट येईल. त्यासाठी त्यांनी 28 मार्च ही संभाव्य तारीख सांगितली आहे.

T+0 सेटलमेंट म्हणजे काय?

T+0 सेटलमेंटमध्ये, T हा व्यवहार (Transaction) मानला जातो. ते पूर्ण करण्यासाठी घेतलेले दिवस +1, +2 किंवा +3 असे लिहिलेले आहेत.

T+0 म्हणजे व्यवहार T तारखेला झाला आणि सेटलमेंट +0 दिवसांत पूर्ण झाले. म्हणजे ज्या दिवशी शेअर्सचे खरेदी-विक्रीचे व्यवहार केले जातात, त्या दिवशी शेअर्स तुमच्या डिमॅट खात्यात जमा होतात आणि पैसे देखील तुमच्या खात्यात जमा होतात.

T+1 ते T+0 पर्यंतचा प्रवास

27 जानेवारी 2023 रोजी, BSE आणि NSE T+1 सेटलमेंटमध्ये स्थलांतरित झाले. म्हणजे व्यवहार झाल्यानंतर दुसऱ्या दिवशी पैसे किंवा शेअर्स खात्यात यायचे. चीननंतर, भारत हा जगातील दुसरा देश बनला जिथे T+1 सेटलमेंट सुरू झाली.

T+0 चा फायदा काय आहे?

T+1 वरून T+0 वर स्थलांतरित केल्याने, सेटलमेंट सायकल लहान होणार आहे आणि शेअर्सचे व्यवहार देखील त्वरीत करता येतील. जर एखाद्या कंपनीने बोनस जाहीर केला किंवा लाभांश दिला, तर या सर्व प्रक्रिया तुमच्या खात्यात 1 दिवसानंतर दिसत होत्या, आता त्या त्याच दिवशी बाजार बंद झाल्यानंतर दिसतील.

SEBI ने सांगितले की पहिल्या टप्प्यात, T+0 सेटलमेंट सायकल ट्रेडसाठी दुपारी 1.30 पर्यंत सुरू केली जाईल आणि फंड आणि शेअर्सची सेटलमेंट प्रक्रिया 4.30 पर्यंत पूर्ण केली जाईल. SEBI च्या कन्सल्टंट पेपरनुसार, दुसऱ्या टप्प्यात एक पर्यायी सेटलमेंट पर्याय असेल ज्यामध्ये फंड आणि सिक्युरिटीज दोन्हीचे ट्रेड टू ट्रेड सेटलमेंट केले जाईल.

असोसिएशन ऑफ म्युच्युअल फंड्स इन इंडिया (AMFI) च्या या कार्यक्रमातील संभाषणादरम्यान, माधबी पुरी बुच यांनी असेही सांगितले की SME विभागामध्ये काही फेरफार झाल्याची माहिती आहे. माधबी पुरी बुच म्हणाल्या की, सेबी आयपीओच्या किंमतीतील फेरफारावर लक्ष ठेवून आहे.