ITR Filing :  इनकम टॅक्ससाठी महत्त्वाचा असलेल्या ITR 1, ITR 4 फॉर्ममध्ये काय फरक आहे?

ITR Filing : आयकर विभागाने मूल्यांकन वर्ष 2023-24 साठी ऑफलाइन आयटीआर फॉर्म जारी केला आहे. जर तुमचा पगार 50 लाख रुपयांपर्यंत असेल आणि तुम्ही व्याज किंवा मालमत्तेसारख्या इतर स्रोतांमधून कमावत असाल, तर तुम्ही आर्थिक वर्ष 2022-23 साठी आयकर रिटर्न ऑफलाइन भरू शकता.

आयकर विभागाने ITR-1 आणि ITR-4 जारी केले आहेत. ई-फायलिंग टॅक्स पोर्टलने माहिती दिली आहे की एक्सेल युटिलिटी आता मूल्यांकन वर्ष 2023-24 साठी ITR-1 आणि ITR-4 साठी उपलब्ध आहे. मात्र अद्याप ऑनलाइन फॉर्म आलेले नाहीत. मूल्यांकन वर्ष 2023-24 साठी आयटीआर भरण्याची शेवटची तारीख 31 जुलै आहे.

भारताचे सर्व कायदेशीर नागरिकांना परतावा मिळविण्यासाठी आणि भारताच्या आयकर विभागाला उत्पन्न स्त्रोतांच्या घोषणापत्रासाठी त्यांचे आयकर दाखल करणे आवश्यक आहे. अनेक करदाता त्यांचे रिटर्न घोषित करण्यासाठी ITR फॉर्म भरावा लागतो.

आयटीआर 1कोण भरू शकतो?

देशातील बहुतांश लोक कर भरण्यासाठी याचा वापर करतात. आयटीआर १ चा वापर केवळ वैयक्तिक करदाते च करू शकतात. कोणतीही व्यक्ती ज्याचे करपात्र उत्पन्न 1 लाखांपेक्षा जास्त नाही. तुम्ही आयटीआर 1वापरू शकता. परंतु व्यवसायातून भांडवली नफा होणार नाही. जर एखाद्याच्या उत्पन्नाचा स्त्रोत पगार, घराची मालमत्ता किंवा इतर व्यवसाय असेल तर ते आयटीआर 50 चा वापर करून फाइल करू शकतात.

आयटीआर 4 कोण भरू शकतो?

व्यक्ती, एचयूएफ (हिंदू अविभक्त कुटुंबे) आणि कंपन्या (मर्यादित दायित्व भागीदारी) आयटीआर 4 द्वारे विवरणपत्र भरतात. ज्यांचे व्यवसाय आणि व्यवसायातून उत्पन्न ५० लाख रुपयांपर्यंत आहे. आयटीआर 4 व्यवसाय आणि व्यवसायातून लाभ घेणाऱ्या व्यक्तींना लागू आहे.

ऑनलाइन आयटीआर फॉर्ममुळे लोकांना प्राप्तिकर विवरणपत्र भरणे सोपे झाले आहे. पगारदार करदात्यांसाठी आयटीआर भरण्याची शेवटची तारीख 31 जुलै 2023 आहे. ज्यांच्या खात्याचे ऑडिट करण्याची गरज नाही.

ऑफलाइन फॉर्म आणि ऑनलाइन फॉर्ममध्ये फरक
ऑनलाइन फॉर्म हे एक्सेल युटिलिटी म्हणजेच ऑफलाइन फॉर्मपेक्षा वेगळे आहेत. कारण एक्सेल युटिलिटीच्या बाबतीत, करदात्याला फॉर्म नंतर डाउनलोड करावा लागेल आणि आवश्यक माहितीसह फॉर्म भरावा लागेल. त्यानंतर ते ई-फायलिंग वेबसाइटवर अपलोड करावे लागेल.

त्याच वेळी ऑनलाइन आयटीआर फॉर्ममुळे आयकर रिटर्न भरणे सोपे होते, कारण त्यांना फक्त त्यांच्याकडे उपलब्ध कागदपत्रांसह ऑनलाइन फॉर्ममध्ये उपलब्ध डेटा क्रॉस-चेक करणे आवश्यक आहे. याशिवाय, आयकर डेटाशी जुळण्यासाठी तपशील वार्षिक माहिती विधान (AIS) आणि फॉर्म 26 एएस सह क्रॉस चेक करणे देखील आवश्यक आहे.

ऑनलाईन ITR कसं फाईल कराल?

1.    अधिकृत इन्कम टॅक्स पोर्टल https://www.incometax.gov.in/iec/foportal ला भेट द्या. तुमचा यूजर आयडी आणि पासवर्ड वापरून ई-फायलिंग पोर्टलवर लॉग इन करा. त्यानंतर तुमच्या डॅशबोर्डवर जा आणि ई-फाइलवर क्लिक करा, त्यानंतर इन्कम टॅक्स रिटर्न या ऑप्शनवर जावा आणि फाइल आयकर रिटर्नवर क्लिक करा.

2.    2023-24 हे वर्ष असेसमेंट इयर म्हणून निवडा आणि Continue वर क्लिक करा. फाइलिंग मोड म्हणून ऑनलाइन हा निवडा आणि प्रोसिड वर क्लिक करा. एक गोष्ट लक्षात घ्या की जर तुम्ही आधीच इन्कम टॅक्स रिटर्न भरले असेल आणि ते सबमिशनसाठी पेंडिंग असेल, तर Resume Filing वर क्लिक करा.

3.    तुम्ही सेव्ह केलेले रिटर्न डिस्कार्ड करुन नवीन रिटर्न्स तयार करायचे असतील तर स्टार्ट न्यु फाइलिंग वर क्लिक करा, तुम्हाला लागू होणारे राज्य निवडा आणि पुढे जाण्यासाठी Continue वर क्लिक करा.

4.    तुमच्या प्राप्तिकर रिटर्नचा प्रकार निवडण्यासाठी दोन पर्याय आहेत: तुम्हाला कोणता ITR फाइल करायचा आहे याची तुम्हाला खात्री नसल्यास तुम्ही'हेल्प मी डिसाइड विच आईटीआर फॉर्म टू फाइल' हा पर्याय निवडा आणि Continue वर क्लिक करा. जेव्हा सिस्टम तुम्हाला योग्य ITR सेट करण्यास मदत करेल, आणि तुम्ही तुमचा ITR फाइल करु शकाल.