मुद्रा योजनेंतर्गत महाराष्ट्रात 84 हजार कोटींचे कर्ज वितरण

नवी दिल्ली : असंघटित लघू उद्योगांच्या वित्तीय गरजा पूर्ण करण्यासाठी सुरु करण्यात आलेल्या प्रधानमंत्री मुद्रा योजनेत गेल्या चार वर्षात महाराष्ट्राने 84 हजार 837 कोटी रुपयांचे कर्ज वितरित केले आहे. मुद्रा योजनेत सर्वाधिक कर्ज वितरित करणाऱ्या राज्यांमध्ये महाराष्ट्र दुसऱ्या स्थानावर आहे, तर या योजनेच्या तरुण कर्ज प्रकरणात महाराष्ट्राने देशात सर्वाधिक 24 हजार 138 कोटी रूपये कर्ज वितरण करून अव्वल स्थान राखले आहे.

देशातील असंघटित लघु उद्योगांच्या विकासासाठी व त्यांच्या वित्तीय गरजा पूर्ण करण्यासाठी एप्रिल 2015 मध्ये प्रधानमंत्री मुद्रा योजना सुरु करण्यात आली. या योजनेअंतर्गत शिशु, किशोर आणि तरूण अशा तीन प्रकारात कर्ज पुरवठा करण्यात येतो. शिशु कर्ज प्रकारात 50 हजार रुपयांपर्यंत, किशोर कर्ज प्रकारात 50 हजार ते 5 लाख रुपयांपर्यंत तर तरुण कर्ज प्रकारात 5 ते 10 लाखांपर्यंत कर्ज पुरवठा करण्यात येतो.

देशात 9 लाख 47 हजार कोटी कर्ज वितरण

मुद्रा योजनेअंतर्गत एप्रिल 2015 ते ऑगस्ट 2019 या कालावधीत 19 कोटी 93 लाख कर्ज प्रकरणे मंजूर करण्यात आली असून यासाठी 9 लाख 47 हजार कोटी रुपयांचे कर्ज आतापर्यंत वितरित करण्यात आले आहे. गेल्या एका वर्षात देशात सुमारे 3 लाख कोटींहून अधिक कर्ज वितरित करण्यात आले आहे. 

महाराष्ट्रात दीड कोटीहून अधिक कर्ज प्रकरणे मंजूर

महाराष्ट्रात एप्रिल 2015 ते ऑगस्ट 2019 या सव्वा चार वर्षाच्या कालावधीत 1 कोटी 62 लाख 5828 कर्ज प्रकरणे मंजूर करण्यात आली. या कर्ज प्रकरणांसाठी  आजपर्यंत 87,028 कोटी रुपये मंजूर करण्यात आले तर 84,837 कोटी रूपये प्रत्यक्ष लाभार्थ्यांना वितरित करण्यात आले. ऑगस्ट 2018 ते ऑगस्ट 2019 या एका वर्षाच्या कालावधीत महाराष्ट्राने 4 लाख 75 हजार कर्ज प्रकरणे मंजूर करून 27 हजार 394 कोटी रुपये प्रत्यक्ष कर्ज वितरित केले आहे.

'तरूण कर्ज' प्रकारात महाराष्ट्र अव्वल : 24 हजार कोटींचे कर्ज वितरण

प्रधानमंत्री मुद्रा योजनेत तरूण कर्ज प्रकारात सर्वाधिक 5 ते 10 लाखांपर्यंत कर्ज पुरवठा करण्यात येतो. या कर्ज प्रकारात महाराष्ट्राने एप्रिल 2015 ते ऑगस्ट 2019 या कालावधीत 3 लाख 59 हजार 840 कर्ज प्रकरणांसाठी 24 हजार 996 कोटी रुपये मंजूर केले तर प्रत्यक्षात 24 हजार 138 कोटी रूपयांचे कर्ज लाभार्थ्यांना वितरित केले आहे. देशात या प्रकारात सर्वाधिक कर्ज वितरित करुन महाराष्ट्राने सलग चौथ्या वर्षी अव्वल स्थान कायम राखले आहे.  ऑगस्ट 2018 ते ऑगस्ट 2019 या  एका वर्षाच्या कालावधीत राज्यांने 1 लाख 34 हजार 617 कर्ज प्रकरणे मंजूर करून 7,609 कोटी रूपयांचे कर्ज वितरित केले आहे.

शिशु कर्ज प्रकारात 34 हजार कोटी कर्ज

50 हजार रुपयांपर्यंत कर्ज पुरवठा करण्यात येणाऱ्या शिशु कर्ज प्रकारात एप्रिल 2015 ते ऑगस्ट 2019 या कालावधीत  राज्यात 1 कोटी 44 लाख 63 हजार 970 कर्ज प्रकरणे मंजूर करण्यात आली. या कर्ज प्रकरणांसाठी 35,246 कोटी रुपयांचे कर्ज मंजूर करण्यात आले तर प्रत्यक्षात  34,771 कोटी रुपये लाभार्थ्यांना वितरित करण्यात आले. गेल्या एक वर्षाच्या कालावधीत 40 लाखांहून अधिक कर्ज प्रकरणे या प्रकारात मंजूर करण्यात आली असून यासाठी  10 हजार 989 कोटी रुपये वितरित करण्यात आले आहेत.

किशोर कर्ज गटात 25 हजार कोटींचे कर्ज

किशोर कर्ज प्रकारात 50 हजार ते 5 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज पुरवठा करण्यात येतो.  गेल्या सव्वाचार वर्षात महाराष्ट्राने या कर्ज गटात  13 लाख 82 हजार कर्ज प्रकरणे मंजूर केली असून यासाठी  26 हजार 785 कोटी रूपये मंजूर केली तर  25 हजार 927 कोटी रुपये प्रत्यक्षात वितरित करण्यात आले आहेत. गेल्या एक वर्षाच्या कालावधीत 8 हजार 797 कोटी रूपये या कर्ज प्रकारात महाराष्ट्राने वितरित केले आहेत.

गेल्या एका वर्षात 27 हजार कोटींचे कर्ज वितरण

मुद्रा योजनेत महाराष्ट्राने ऑगस्ट 2018 ते ऑगस्ट 2019 या एका वर्षाच्या कालावधीत  सर्व कर्ज प्रकारात मिळून 27 हजार 394 कोटी रूपयांचे कर्ज वितरित केले आहे. शिशु कर्ज गटात गेल्या एका  वर्षात 10 हजार 989 कोटी रुपये वितरित करण्यात आले आहेत. किशोर कर्ज गटात गेल्या  एका वर्षात 8 हजार 797 कोटी रूपये या कर्ज प्रकारात महाराष्ट्राने वितरित केले आहेत, तर तरूण कर्ज गटात गेल्या एका वर्षात 7 हजार 609 कोटी रूपयांचे कर्ज वितरित केले आहे.

देशात सर्वाधिक  कर्ज वितरित करणाऱ्या राज्यांमध्ये कर्नाटक प्रथम स्थानी असून तमिळनाडू, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, गुजरात व पश्चिम बंगाल या राज्यांनी 50 हजार कोटींहून अधिक कर्ज वितरित केले आहे.   

(सौजन्य : डीजीआयपीआर)