परदेशात शिकताना... : आरोग्याचे आणि रोजगाराचेही ‘साधन’

नागरिकांना दीर्घकाळ आणि आरोग्यसंपन्न जगता यावे यासाठी आरोग्यशास्त्राने खूप पावले उचलली आहेत. रुग्णालये ही आरोग्यविषयक काळजी, उपचार, निदान आदी गोष्टींसाठी अतिशय उपयुक्त असली, तरी रुग्णालयांतील उपचार हा खूप महाग असतो. जगभरात ज्येष्ठ नागरिकांची लोकसंख्या सातत्याने वाढत असतानाच लोकांनी आरोग्यसंपन्न जगावे यासाठी आपल्याला ठोस ‘सोल्युशन्स’ शोधणे गरजेचे आहे. कोरोना काळाने आपल्या सगळ्यांनाच अक्षरशः गुडघ्यावर रांगायला लावले असतानाच, आपण रुग्णालयातील उपचारांच्या खर्चांचे वाढणारे आकडेही बघितले आहेत. त्यामुळे आरोग्यविषयक तंत्रज्ञान आणि साधने, उपकरणे फार महत्त्वाची ठरणार आहेत.

स्मार्ट होम तंत्रज्ञान चमत्कार घडवून आणत असले, तरी विविध सेवा आणि निदान यांच्यात सुधारणा घडवून आणण्यासाठी सुरू असलेल्या संशोधन कामासाठी अधिकाधिक वैयक्तिक आरोग्य-माहिती असलेला डेटा (पर्सनलाइज्ड डेटा) यापुढच्या काळात आवश्यक ठरणार आहे. इंटरनेट ऑफ थिंग्जने (आयओटी) पाठबळ दिलेली एंबेडेड टेक्नॉलॉजी-आधारित मॉनिटरिंग इक्विपमेंट्स म्हणजे देखरेख साधने आरोग्यविषयक स्थितीवर फक्त देखरेखच ठेवतात असे नाही, तर त्या त्या व्यक्तीच्या आरोग्यस्थितीनुसार योग्य मात्रा असलेल्या औषधांच्या मात्रासुद्धा आपोआप देऊ शकतात.

त्यामुळेच पुढच्या पिढीसाठी वेअरेबल डिव्हायसेस म्हणजे शरीरावर धारण करता येतील अशी साधने ही मानव-संगणक संवाद, संप्रेषण, गणना, निदान यांसारख्या अनेक गोष्टींसाठी सज्ज असतील एवढेच नव्हे, तर त्यांच्यामध्ये मर्यादित स्रोत आणि विद्युत ऊर्जा याही गोष्टी असलेली छोटी उपकरणे असतील यांसाठी प्रयत्न करावे लागणार आहेत. त्यामुळे या क्षेत्रात मोठी संधी असणार आहे.

एंबेडेट सिस्टिम्स डिझाइनमधील पदव्युत्तर पदवी घेतल्यास औद्योगिक संशोधकांना करिअरची ‘सुवर्णसंधी’ असून, नेटवर्क ऑटोमेशन, रिअल-टाइम मशिन यांसारख्या बहुविध क्षेत्रांत काम करण्याची संधी मिळणार आहे. जे विद्यार्थी डेटा सायन्समध्येही शिक्षण घेतील, त्यांना अधिक स्कोप असून, ते नेटवर्क सायन्समध्ये; तसेच वाहतूक, वित्त आणि सोशल नेटवर्क्स यांच्यासारख्या काँप्लेक्स सिस्टिम्सच्या विश्लेषणातही करिअरच्या शक्यता धुंडाळून बघू शकतील.