- महेंद्र गोखले, फिटनेसविषयक प्रशिक्षकआपल्या यापूर्वी व्हिटॅमिनचे महत्त्व काय आहे ते पाहिले. गेल्या आठवड्यात काही जीवनसत्त्वांची माहितीही आपण घेतली. आता इतर काही जीवनसत्त्वांची कार्ये आणि त्यांचा समावेश असणाऱ्या अन्नपदार्थांची माहिती घेऊ..व्हिटॅमिन बी ७हे पाण्यात विरघळणारे जीवनसत्त्व आहे.कार्य : हे शरीरास प्रथिने, चरबी आणि कार्बोहायड्रेटचे चयापचय करण्यास मदत करते. हे केराटिन, त्वचा, केस आणि नखांमध्ये स्ट्रक्चरल प्रोटिनचे प्रमाण राखते.कमतरता : कमतरतेमुळे त्वचारोग किंवा आतड्यांवरील जळजळ होऊ शकते.जीवनसत्त्वे मिळवणे : यामध्ये अंडी, अंड्यातील पिवळ बलक, यकृत, ब्रोकोली, पालक आणि चीज यांचा समावेश आहे..व्हिटॅमिन बी ९पाण्यात विरघळणारे जीवनसत्त्व आहे.कार्ये : डीएनए आणि आरएनए बनविण्यासाठी हे आवश्यक आहे.कमतरता : गर्भधारणेदरम्यान, यामुळे मज्जासंस्थेवर परिणाम होऊ शकतो. गरोदरपणाच्या आधी आणि दरम्यान डॉक्टर फॉलिक ॲसिडचा पूरक आहार घ्यायला सांगतात.जीवनसत्त्वे मिळवणे : यामध्ये पालेभाज्या, वाटाणे, शेंगा, लिव्हर, काही धान्य उत्पादने आणि सूर्यफूल बिया याचा समाविष्ट आहे. तसेच, अनेक फळांमध्ये मध्यम प्रमाणात हे जीवनसत्त्व असते..व्हिटॅमिन बी १२हे पाण्यात विरघळणारे आहेकार्य : निरोगी मज्जासंस्थेसाठी हे आवश्यक आहे.कमतरता : कमतरतेमुळे न्यूरोलॉजिकल समस्या आणि काही प्रमाणात अशक्तपणा येऊ शकतो.जीवनसत्त्वे मिळवणे : यामध्ये मासे, शेलफिश, मांस, चिकन, अंडी, दूध आणि इतर दुग्धजन्य पदार्थ, तृणधान्ये, सोयाबीनची उत्पादने आणि पौष्टिक यीस्ट यांचा समावेश आहे. डॉक्टर शाकाहारी आहार असलेल्या लोकांनी बी १२ चा पूरक आहार घ्यावा याचा आग्रह धरतात..व्हिटॅमिन सीहे पाण्यामध्ये विरघळणारे आहे.कार्य : हे कोलेजन उत्पादन, जखमेच्या उपचारांमध्ये आणि हाडांच्या निर्मितीस मदत करते. हे रक्तवाहिन्या मजबूत करते, रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते. शरीरास लोह शोषण्यास मदत करते आणि अँटीऑक्सिडेंट म्हणून कार्य करते.कमतरता : रक्तस्राव हिरड्या, दात नष्ट होणे आणि टिशूची खराब वाढ आणि जखम भरून येण्यास विलंब.जीवनसत्त्वे मिळवणे : यामध्ये फळ आणि भाज्या समाविष्ट आहेत, परंतु जास्त शिजवल्यामुळे व्हिटॅमिन सी नष्ट होते..व्हिटॅमिन डीहे फॅटमध्ये विरघळणारे आहे.कार्य : हाडांच्या निरोगी पोषणासाठी हे आवश्यक आहे.कमतरता : यामुळे हाडे मऊ होऊ शकतात.जीवनसत्त्वे मिळवणे : सूर्य किंवा इतर स्रोतांमधून UVB किरणांच्या माध्यमातून शरीरामध्ये व्हिटॅमिन डी तयार होते. फॅटी फिश, अंडी, बीफ, लिव्हर, आणि मशरूममध्ये हे व्हिटॅमिन असते..व्हिटॅमिन ईहे फॅटमध्ये विरघळणारे आहे.कार्य : त्याची अँटीऑक्सिडेंट क्षमता ऑक्सिडेटिव्ह तणाव टाळण्यास मदत करते, ज्यामुळे जळजळ आणि विविध रोगांचा धोका कमी होतो.कमतरता : हे दुर्मीळ आहे; परंतु यामुळे नवजात मुलांमध्ये हेमोलिटिक अशक्तपणा होऊ शकतो. ही स्थिती रक्त पेशी नष्ट करते.जीवनसत्त्वे मिळवणे : यामध्ये गहू, किवीस, बदाम, अंडी, शेंगदाणे, पालेभाज्या आणि वनस्पती तेलाचा समावेश आहे..व्हिटॅमिन केहे फॅटमध्ये विरघळणारे आहे.कार्य : रक्त गोठण्यासाठी हे आवश्यक आहे.कमतरता : रक्तस्राव नियंत्रणात आणणे कठीण होते किंवा डायथेसिस रक्तस्त्राव होऊ शकतो.जीवनसत्त्वे मिळवणे : यात पालेभाज्या, भोपळे, अंजीर आणि ओवा यांचा समावेश आहे..सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.
