यंदाच्या गणेशोत्सवात गव्य गणेशाची स्थापना

यंदाच्या गणेशोत्सवात ‘गव्य गणेशाची’ स्थापना
पर्यावरणाचे जतन ; दीपाली प्रणित यांचा संकल्प
सकाळ वृत्तसेवा
रत्नागिरी, ता. २१ ः यंदाच्या गणेशोत्सवात पर्यावरणाची कास धरणारे आणि भारतीय संस्कृतीचे जतन करणारे एक आगळेवेगळे पाऊल रत्नागिरी तालुक्यातील हरचेरी येथील गोप्रेमी गणेशमूर्ती कारागीर कुटुंबाने उचलले आहे. यंदाच्या गणेशोत्सवात गव्य गणेशाची स्थापना करून गायीचे शेण तसेच शेतातील मातीपासून तयार केलेल्या गणेशमूर्ती घरोघरी पोहोचवण्याचा आणि त्या माध्यमातून देशी गायीला घरोघरी नेण्याचा संकल्प त्यांनी केली आहे.
पर्यावरणाची काळजी घेतली जाईल तर दुसरीकडे देशी गाईचे महत्व आणि तिचे विविध उपयोग जनसामान्यांपर्यंत पोहोचवता येतील, अशी त्यामागची धारणा आहे. गायीच्या शेणापासून बनवलेल्या गणेशमूर्ती या पूर्णपणे नैसर्गिक आणि पवित्र असतात आणि त्या पाण्यात सहज विरघळतात. यामुळे जलप्रदूषण टाळता येते. विसर्जनानंतर या मूर्तीचे मिश्रण खत म्हणून शेतीत वापरता येते. ज्यामुळे जमिनीची सुपिकता वाढते. यावर्षी गणेशोत्सवासाठी शेणापासून मूर्ती घडवलेल्या दीपाली प्रणित यांचे कुटुंबीय तालुक्यातील हरचेरी गावात देशी गाईंचे गोवसंवर्धन केंद्र चालवते. देशी गायींचे शेण तसेच स्थानिक पातळीवर उपलब्ध होणारी शेतातील माती वापरून केलेल्या मूर्तींच्या निर्मितीमुळे ग्रामीण भागातील कारागिरांना आणि गोशाळांना रोजगार उपलब्ध होतो आहे. गव्य गणेशाच्या स्थापनेसोबतच देशी गाईचे महत्व जनसामान्यांपर्यत पोहोचवण्याचा आणि प्रत्येक घरात देशी गाय असावी, असा एक मोठा संकल्प या गणेशोत्सवात करण्यात येत आहे.

चौकट..
प्लास्टरसाठी पर्याय..
प्लास्टर ऑफ पॅरिसपासून बनवलेल्या गणेशमूर्तीमुळे होणारे जलप्रदूषण ही एक मोठी समस्या बनली आहे. पीओपींच्या मूर्ती पाण्यात विरघळत नाहीत. त्यामुळे नद्या, तलाव आणि समुद्रातील जीवसृष्टीला मोठा धोका निर्माण होतो. यावर एक उत्तम पर्याय म्हणून गाईच्या शेणापासून तयार केलेल्या गणेशमूर्तीचा वापर करणे अत्यंत फायदेशीर ठरू शकणार आहे.

कोट
या गणेशोत्सवात आपण सर्वांनी मिळून गव्य गणेशाची स्थापना करण्याचा संक्लप करूया आणि पर्यावरणाचे रक्षण करण्यासोबतच आपल्या देशी गाईचे महत्व सर्वदूर पोहोचवूया. यातून यावर्षीचा गणेशोत्सव अधिक अर्थपूर्ण आणि पर्यावरणपूरक बनवता येईल.
- दीपाली प्रणित, हरचेरी-रत्नागिरी