चिपळूण-ठोंबा पद्धतीने नाचणी लागवडीने अधिक उत्पन्न

rat21p18.jpg-
78923
चिपळूण : तिवरे येथे करण्यात आलेली नाचणी लागवड.
-------------
ठोंबा पद्धतीने नाचणी लागवडीने अधिक उत्पन्न
चिपळुणात ७०० हेक्टरवर लागवड; तण नियंत्रणासाठी सोयीची पद्धत
सकाळ वृत्तसेवा
चिपळूण, ता. २१ः डोंगराळ भागात ज्या ठिकाणी पावसाचे पाणी थांबू शकत नाही अशा भागातील शेतकरी नाचणीचे पीक घेतात. या पिकाच्या उत्पादनवाढीसाठी कृषी विभागाकडून प्रयत्न केले जात असून, नाचणीची ‘ठोंबा पद्धत’ अधिक प्रभावी ठरत आहे. चिपळूण तालुक्यातील अनेक गावांमध्ये ही पद्धत यशस्वी ठरत आहे.
या पद्धतीत थेट पेरणी करण्याऐवजी रोपवाटिका तयार केली जात असल्याने बियाणे कमी लागतात. त्याचबरोबर उत्पादनातही दुप्पट वाढ होत असल्याचा येथील शेतकऱ्यांचा अनुभव आहे. चिपळूण तालुक्यात ७०० हेक्टर जागेवर यावर्षी नाचणीची लागवड झाली आहे.
याबाबत माहिती देताना तिवरे येथील शेतकरी शंकर चव्हाण म्हणाले, ‘नाचणीला चांगली मागणी असताना उतारावरील जमिनीत शेतकऱ्यांना चांगले उत्पादन मिळत नव्हते. ठोंबा पद्धतीने कमीत कमी जमिनीत जास्त उत्पादन काढणे शक्य झालेले आहे. पूर्वी ज्या रोपाला एक किंवा दोन कणसे लागत होती त्याच जमिनीतील रोपांना आता तीन ते चार दाण्याने भरलेली कणसे लागलेली दिसतात. रोपवाटिकेतील रोपे मुख्य शेतात लावल्यावर लवकर रुजतात आणि त्यांची वाढ चांगली होते. त्‍यामुळे उत्पादन वाढण्यास मदत होते.
जुन्या पद्धतीत लागवड केलेल्या एका रोपावर जितकी कणसे येतात त्याच्या दुप्पट क्षमतेने आणि दाण्याने भरलेली कणसे येतात. पावसाचा जोर कमी झाल्‍याने भातलावणी संपवत डोंगराळ भागातील शेतकऱ्यांनी नाचणी लागवडीस सुरुवात केली आहे. ठोंबा पद्धतीने कशी लागवड करायची याची प्रात्यक्षिके कृषी पर्यवेक्षक, कृषी सहायक यांनी शेतात येऊन दाखवले. या पद्धतीची अनेक वैशिष्ट्ये असून, त्याचा फायदा होत आहे.’

कोट
ठोंबा पद्धत तण नियंत्रणासाठी सोयीची पद्धत आहे. कमीत कमी जमिनीत या पद्धतीने चांगले उत्पादन मिळत आहे, असे शेतकऱ्यांचे म्हणणे आहे. ही पद्धत शेतकऱ्यांना समजावी यासाठी कृषी विभागाकडून सातत्याने प्रयत्न केले जात आहेत.
- शत्रुघ्न मेत्रे, तालुका कृषी अधिकारी चिपळूण