World Diabetes Day: ब्लड शुगर कमी किंवा जास्त कधी होते? याची लक्षणं कोणती? जाणून घ्या

रक्तातील साखरेचे प्रमाण म्हणजेच ब्लड शुगर नियंत्रणात असणे आवश्यक असते. जर रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रणात नसेल तर हृदयविकार, किडनीच्या समस्या असे अनेक गंभीर आजार होऊ शकतात.

तज्ञांच्या माते रक्तातील साखरेची पातळी वाढणे किंवा कमी होणे या दोन्ही गोष्टी आरोग्यासाठी नुकसानकारक आहे. 

मधूमेहाचा त्रास एकदा सुरू झाला की आयुष्यभर त्यातून सुटका नाही असे मानले जाते. जीवनशैलीतील बदल, तुमची झोप, तुमचा आहार या सगळ्यांचा देखील प्रभाव तुमच्या आरोग्यावर होत असतो.

ब्लड शुगर लेवल वाढण्याची काही कारणे अनेकांना माहिती नाहीत. भविष्यातील तुम्हाला उद्भवणारा धोका टाळण्यासाठी तुम्ही वेळीच ही कारणं जाणून सावध व्हावे.

मधुमेह हा एक सामान्य चयापचय विकार आहे जो तेव्हा होतो जेव्हा तुमचे शरीर पुरेसे इंसुलिन तयार करू शकत नाही किंवा ते कार्यक्षमतेने वापरू शकत नाही. साखरेच्या वाढीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी जीवनशैलीत निरोगी बदल करण्याचा सल्ला दिला जातो कारण ते तुमची ऊर्जा पातळी आणि मूड सुधारण्यास मदत करतात.

1. अति सूर्यप्रकाश किंवा उष्णतेचा संपर्क

सनबर्नमुळे रक्तातील साखरेची पातळी वाढू शकते. सनबर्नच्या अस्वस्थतेमुळे तणाव निर्माण होण्याची शक्यता असते आणि तणावामुळेही रक्तातील साखरेची पातळी वाढते.

2. कॉफी आणि बाजारातील गोड पदार्थ

कॉफी आणि बाजारातील गोड पदार्थांमुळे तुमच्या रक्तातील साखरेची पातळी वाढते. तुम्ही साखरेशिवाय कॉफी घेतली तरीही, कॅफीन काही लोकांच्या शरीरात स्वतःहून साखर तयार करण्यास प्रवृत्त करू शकते. 

3. झोपण्याच्या अनियमित पद्धती

एका रात्रीची अपुरी झोप देखील तुमचे शरीरातील इन्सुलिनची पातळी कमी करू शकते. झोपेच्या कमतरतेमुळे लेप्टिनची पातळी वाढते, हा हार्मोनमुळे आपल्याला भूक असतानाही पोट भरल्यासारखे वाटते.

4. नाश्ता टाळणे

मधूमेहाच्या रूग्णांना वेळेवर जेवण व नाश्ता घेणे फार महत्वाचे असते. तुम्ही अवेळी सकाळचा नाश्ता केल्यास रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित राहाणे कठीण ठरते.

5. हॉर्मोनल इंबॅलेंस

तुम्हाला मधूमेहाचा त्रास असो किंवा नसो पहाटेच्या वेळी तुमचे हॉर्मोन्स असंतुलित होऊ शकतात. त्यामुळे रक्तातील पातळीत वाढ होऊ शकते.

6. डिहायड्रेशन

डिहायड्रेशनमुळे तुमच्या शरीरातील पाण्याची पातळी कमी होते. त्यामुळेही तुमच्या शरीरातील शुगर ब्लड लेव्हलच्या पातळीत वाढ होते.

7. नेझल स्प्रे

नेझल स्प्रेमध्ये असे घटक असतात ज्यामुळे तुमचे यकृत रक्तातील शुगर लेवल वाढवते.

8. डिंक रोग

मधूमेहाप्रमाणेच रक्तातील ब्लड शुगर लेवल वाढवणारा हा एक रोग आहे.

रक्तातील साखरेची पातळी कमी कधी होते?
रक्तातील साखरेची पातळी कमी होण्यास हायपोग्लायसेमिया देखील म्हणतात. यामागे अनेक कारणं असु शकतात. वेळेवर न जेवणे, इन्सुलीनचे वाढलेले प्रमाण, गरजेपेक्षा जास्त व्यायाम करणे, अल्कोहोलचे अति सेवन, अतिप्रमाणात औषधं खाणे यांमुळे रक्तातील साखरेची पातळी कमी होऊ शकते.

रक्तातील साखरेची पातळी कधी वाढते?
यामागे अनेक कारणं असु शकतात. एखादा जुना आजार, गरजेपेक्षा जास्त जेवणे, इन्सुलिनचे कमी प्रमाण यामुळे रक्तातील साखरेची पातळी वाढू शकते.