मुंबईत पोलीस भरतीची लगबग

पोलिस भरतीप्रक्रियेत आधुनिक तंत्रज्ञान!
पारदर्शकतेसाठी मॅग्नेटिक बेल्ट आणि सेन्सर हिल्सचा वापर

केदार शिंत्रे ः सकाळ वृत्तसेवा
मुंबई, ता. १८ : मुंबई पोलिस आता आपल्या भरतीप्रक्रियेत पारदर्शकता आणण्यासाठी तांत्रिक उपायांचा वापर करणार आहेत. छातीचा आकार मोजण्यासाठी मॅग्नेटिक बेल्ट आणि पाय जमिनीवर घट्ट ठेवण्यासाठी सेन्सर असलेले उंच टाचांचे शूज वापरण्यात येणार आहेत. जानेवारीच्या शेवटी होणाऱ्या शारीरिक चाचणीदरम्यान असे तंत्रज्ञान वापरले जाऊ शकते. पोलिस शिपाई आणि चालकांच्या आठ हजारांहून अधिक पदांसाठी सात लाखांहून अधिक अर्जदार शारीरिक आणि लेखी परीक्षेत सहभागी होणार आहेत. भरतीप्रक्रियेला काही महिने लागण्याची शक्यता आहे.

राज्यभरात भरती मोहीम सुरू आहे; परंतु तांत्रिक उपायांचा अवलंब करणारे मुंबई पहिले राज्य ठरणार आहे. सहआयुक्त (प्रशासन) एस. जयकुमार आणि डीसीपी (मुख्यालय-II) तेजस्वी सातपुते यांच्याकडून तंत्रज्ञानाचे निरीक्षण केले जाईल. मॅग्नेटिक बेल्ट, सेन्सर हिल्स, रेडिओ फ्रिक्वेन्सी आयडेंटिफिकेशन टॅग, प्रिझम स्टिक आणि अनेक फोटो यांचा समावेश तंत्रज्ञानात असेल.

मॅग्नेटिक बेल्ट
यंदाच्या भरतीप्रक्रियेत मॅग्नेटिक बेल्ट वापरण्यात येणार आहेत. त्याबद्दल स्पष्टीकरण देताना एका पोलिस अधिकाऱ्याने सांगितले, की भरतीसाठी छातीचे माप अनेकदा महत्त्वाचे असल्याचे सिद्ध होते. उमेदवारांची स्वप्ने अनेकदा काही इंचांच्या फरकाने अपुरी राहतात. सामान्य टेपमध्ये त्रुटीसाठी जागा आहे. टेप किती घट्ट किंवा सैल आहे, यावर मोजमाप अवलंबून असते. त्यामुळे मॅग्नेटिक बेल्ट अधिक अचूक असेल. त्यात चूक होण्याची शक्यता नाही.

उंची मोजण्यासाठी सेन्सर बूट
उंची मोजताना अर्जदार अनेकदा त्यांच्या पायाच्या बोटांवर उभे राहतात. टाच अशा प्रकारे उचलतात की त्यांची फसवणूक पकडण्यात येत नाही. म्हणून आता सेन्सर टाच लावली जाईल. परिणामी अर्जदारांची उंचीही अचूक मोजता येणार आहे. त्याच वेळी धावण्याच्या दरम्यान अर्जदारांचा वेग मोजण्यासाठी पोलिस रेडिओ फ्रिक्वेन्सी आयडेंटिफिकेशन (आरएफआयडी) टॅग वापरणे सुरू ठेवतील. धावपटूंना ‘आरएफआयडी’ टॅग दिले जातील, जे अंतर आणि वेळ मोजतील आणि संगणकावर माहिती फीड करतील. पुरुषांना दोन शर्यतींमध्ये भाग घ्यायचा असतो. एक म्हणजे १६०० मीटर आणि दुसरी १०० मीटर डॅश आणि शॉटपूट. महिलांना शॉटपूटव्यतिरिक्त ८०० मीटर आणि १०० मीटरमध्ये धावावे लागते.

प्रिझम स्टिक
शॉटपूटसाठी थ्रोचे अंतर मोजण्यासाठी प्रिझम स्टिकचा वापर केला जाईल. प्रिझममध्ये एक सेन्सर असेल ज्याद्वारे डेटाबेस तयार केला जाईल. भरतीप्रक्रियेत शारीरिक चाचणी आणि त्यानंतर लेखी चाचणी अशा दोन फेऱ्यांचा समावेश होतो. मुंबई पोलिसांना लेखी परीक्षेसाठी ७.०३ लाख अर्जदारांची यादी आली आहे. त्यातून योग्य उमेदवारांना निवडण्यात येणार आहे.

जानेवारीअखेर भरती?
- मुंबई पोलिसांची भरती प्रक्रिया जानेवारीच्या अखेरीस सुरू होणार आहे. गेल्या वर्षी १८ लाख अर्ज आले होते. मुंबईत ७.०३ लाख अर्ज आले. राज्यभरात पोलिस शिपाई आणि चालकपदांसाठी १८,३३१ अर्ज प्राप्त झाले.
- मुंबई उच्च न्यायालयाच्या हस्तक्षेपानंतर, तृतीय लिंग श्रेणीसाठी अर्ज केलेल्यांकडून पोलिसांना ७३ अर्ज प्राप्त झाले. १८,३३१ पदांपैकी एक मोठा भाग ८,०७० मुंबई पोलिसांसाठी राखीव आहे. उर्वरित इतर ४४ पोलिस युनिट्समध्ये आहेत.
- दर वर्षी सुमारे १२०० पोलिस निवृत्त होतात. साधारण सरासरी १५०० पदे भरली जातात, असे एका पोलिस अधिकाऱ्याने सांगितले.