ढोल-ताशा, ब्रास बँडचा सराव दणक्यात

तुर्भे, ता. १७ (बातमीदार) : बाप्पाचे वाजत-गाजत स्‍वागत करण्यासाठी गणेशोत्सवात ढोल-ताशा, ध्वज, बॅण्ड पथकाला मोठी मागणी असते. लग्न-हळदी समारंभ, गणेश आगमन-विसर्जनात लहानग्यांसह तरुणाईमध्ये ढोल-ताशा या पारंपरिक वाद्याची क्रेझ पाहायला मिळते. ताल व लयबद्ध वादनाने ही पथक सगळ्यांच्याच हृदयात घर करतात. सध्या नवी मुंबईतील ब्रास बॅण्ड, ढोल-ताशा पथकांतील सदस्य कसून सराव करताना दिसत आहेत.
गणेशोत्सव जवळ आल्याने ढोल-ताशा पथकांचा सराव सुरू झाला आहे. ताल व लयबद्ध वादनाने ही पथके सगळ्यांनाच थिरकायला लावत आहेत. नवी मुंबई परिसरात उड्डाणपुलाखाली, अनेक ठिकाणी चौकाचौकांत व मोकळ्या जागेवर बॅण्डसह ढोल-ताशा पथकांचा जोरदार सराव सुरू आहे. ढोल-ताशाच्या सरावाचा कोणाला त्रास होणार नाही, याची पथकांकडून खबरदारी घेतली जात आहे. ब्रास बॅण्ड पथकालादेखील मागणी वाढू लागल्याने त्याचादेखील सराव जोरात सुरू झाला आहे. लग्नसराई संपली की तीन महिने पथकाला आराम असतो. तीन महिने जरी उसंत असली तरी या तीन महिन्यांत वाद्यांची दुरुस्ती, तसेच नवी गाण्यांची चाल आदी कामे केली जातात.
---------------------
कामाच्या वेळेनुसार सरावाचे वेळापत्रक
गणेशोत्सवाची चाहूल लागताच बॅण्ड पथकांचा सराव पुन्हा सुरू होतो. यानुसार प्रत्येकाच्या कामाच्या वेळेनुसार वेळापत्रक बनवून मग दैनंदिन सराव सुरू केला जातो. संध्याकाळ झाली की बॅण्ड पथक सरावात तल्लीन होताना दिसतात. गावातील बॅण्ड पथके ही गावातील मोकळ्या मैदानात किंवा गावातील मंदिर परिसरात सराव करतात; पण शहरी भागातील ढोल-ताशा पथकांसमोर जागेची अडचण असल्याने त्यांना नागरी वस्तीपासून दूर जाऊन सराव करावा लागतो. उड्डाणपूल, मोकळी मैदाने अशा ठिकाणी जाऊन त्यांना आपला सराव करावा लागतो.
------------------------
१०० पेक्षा जास्त सदस्यांचा सहभाग
गणपतीसाठी नवीन लय, ठेका व ताल शिकण्यासाठी बहुतांश ढोल-ताशा पथकांतील तरुणाई सध्या सरावातून मेहनत घेत आहे. गणेशोत्सवानिमित्त दोन-अडीच महिने आधीपासून सराव सुरू झाला आहे. नियमित पथकातील सदस्यांचा दिनक्रम पूर्ण करून सायंकाळी सहा ते नऊ या वेळेत सराव चालतो. पथकात साधारण आठ वर्षे वयोगटापासून ते ५५ वर्षे वयोगटामध्ये १०० ते २००पेक्षा अधिक सदस्यांचा सहभाग असतो. गणपती बाप्पाच्या आगमनापासून ते विसर्जनापर्यंत सर्वच बॅण्ड पथकांनी सराव सुरू केला आहे.
-----------------
नवी मुंबईतील पथके
दिवाळे कोळीवाडा तीन, शिरवणे दोन, घणसोली दोन, कोपरखैरणे दोन, गोठिवली दोन, दिवा कोळीवाडा एक, खैरणे बानकोडे एक, सानपाडा एक, वाशी गाव एक, सारसोळे एक, कुकशेत एक, जुईनगर एक, करावे गाव एक, बेलापूर गाव दोन आणि तुर्भे गाव एक अशी नवी मुंबईत एकूण २३ बॅण्ड पथके आहेत; तर ७० पेक्षा अधिक बँजो पथके आहेत. १० ढोल-ताशा पथके आहेत.
----------------
मार्च ते मे महिन्यापर्यंत लग्न समारंभ, तसेच विविध कार्यक्रम मोठ्या उत्साहात साजरे होतात. या कालावधीत बॅण्ड पथकांसाठी आगाऊ बुकिंग असते. पावसाळा सुरू झाला, की पुढील दोन महिने आम्ही वादक कलाकार नवीन गाण्यांचे सराव आणि सर्व वाद्यांची दुरुस्ती करतो. गणेशोत्सवात आगमनाला आणि विसर्जनालाही मोठी मागणी असते.
- नागेश देवराम कोळी, वादक, प्रेम सागर ब्रास बॅण्ड