गणेशोत्सवात केळीच्या पानांना मागणी

विरार, ता. ३० (बातमीदार) : गणेशोत्सवाच्या निमित्ताने दुर्गम भागातील महिलांना केळीच्या पानांनी रोजगार मिळवून दिला आहे. गणेशोत्सवाच्या काळात गणपतीला नैवेद्यासाठी आणि जेवणावळीसाठी केळीच्या पानांचा वापर मोठ्या प्रमाणात केला जातो. यामुळे यंदाही केळीच्या पानांची मागणी वाढली असून, ग्रामीण भागातील नागरिकांना यातून रोजगाराची संधी मिळते. गणेशोत्सवानंतर पितृपक्ष आणि त्यानंतर येणाऱ्या नवरात्रोत्सवातही या पानांना मोठी मागणी असते. त्यामुळे दोन महिने आदिवासी महिलांच्या रोजगाराचे महिने मानले जातात.

पूर्वापार सणासुदीच्या काळात केळीच्या पानांचा विविध कामांसाठी मोठ्या प्रमाणात वापर होतो. श्रावणापासूनच येणाऱ्या विविध सणांत केळीची पाने जेवणासाठी एकप्रकारे पत्रावळी म्हणून वापरली जातात. गणेशोत्सव सुरू झाल्यापासून केळीच्या पानांची मागणी वाढली आहे. ग्रामीण भागातील आदिवासी महिला जंगलात किंवा शेतांमध्ये जाऊन केळीची पाने गोळा करून त्यांची विक्री करतात. गोळा केलेल्या पानांचे भारे तयार केले जातात. एका भाऱ्यात साधारणपणे ४० ते ५० पाने असतात आणि त्याची विक्री ४०० ते ५०० रुपयांना केली जाते. गेल्या वर्षी हाच भारा ३०० ते ३५० रुपयांना विकला जात होता.

पर्यावरणाला पूरक
केळीचे पान हे पौष्टिक गुणधर्म असलेले पान म्हणून ओळखले जाते. त्यामुळे ते आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरते. तसेच केळीचे पान हे पर्यावरणपूरक असल्याने जेवणानंतर ते पान टाकून दिल्यानंतर त्याचे लगेच विघटन होते.

पावसाळा सुरू झाला, की रानभाज्यांचा हंगाम सुरू होतो. त्यानंतर श्रावणामध्ये वेगवेगळे सण येतात. केळीची पाने जंगलात जाऊन एक दिवस अगोदर आणतो. त्याचे भारे बांधले जातात आणि पहाटे ती पाने बाजारात विकण्यासाठी नेली जातात. यातून आम्हाला चांगला रोजगार उपलब्ध होतो.
- कमलबाई कोदे, केळीची पाने विक्रेती