‘सेफ्टीसेमिया’मुळे शेतकऱ्यांना धोका

‘सेफ्टिसेमिया’मुळे शेतकऱ्यांना धोका
शिरोळ तालुक्यात उघडकीस; सावधगिरी बाळगण्याची गरज
सकाळ वृत्तसेवा
जयसिंगपूर, ता. ९ : उसाचा पाला कापून त्या जखमेवर किटकांनी पाल्यावर फवारलेल्या विषारी द्रव्याशी संपर्क झाल्याने पायात जंतुसंसर्ग होऊन पाय निकामी होण्याचे प्रकार वाढले आहेत. ऊस पिकामध्ये शेतकाम करताना शरीर डोक्यापासून पायापर्यंत न झाकल्याने अशा प्रकारचा संसर्ग वाढत आहे. वैद्यकीय भाषेत याला सेफ्टिसेमिया म्हटले जाते.
सेफ्टिसेमियाच्या घटना शिरोळ तालुक्यामध्ये उघडकीस आल्या आहेत. शेतकाम करताना निष्काळजीपणा केल्यानेच धोका वाढत आहे. असा प्रकार झालेले अनेक रुग्ण सध्या रुग्णालयात उपचार घेत आहेत. तालुक्यात उसाचे क्षेत्र मोठ्या प्रमाणात आहे. चाऱ्यासाठी शेतकरी उसाचा आधार घेतात. सध्या पावसाळ्याचे दिवस असल्याने शेतकरी मशागत व अन्य शेत कामासाठी उसाच्या शेतामध्ये व्यस्त आहेत. अंगभर पूर्ण झाकतील, असेच कपडे न घातल्याने पायाला पाला कापून अनेकांना जखमा होतात. वरून किरकोळ वाटणाऱ्या जखमा मात्र अत्यंत धोकादायक बनत आहेत. उसाच्या पाल्यावर काही विषारी कीटक भक्ष्य पकडण्याच्या इराद्याने विषारी द्रव फवारतात. सापांच्या काही जातींचा ही यामध्ये समावेश आहे. पाला कापल्यानंतर झालेल्या जखमेशी या द्रव्याचा संपर्क आल्यास जखम काळी निळी पडून जंतूचा संसर्ग मांडीपर्यंत पसरू शकतो. अचानक पाय सुजल्याने अनेक शेतकऱ्यांनी जुजबी उपाय केले; पण पाय बरा न झाल्याने शेवटी काही शेतकऱ्यांच्या पायावर शस्त्रक्रिया करायची वेळ आली आहे. उपचार वेळेत नाही झाले, तर गँगरीन होऊन पायही गमवावा लागण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. कोणत्याही परिस्थितीत शेत काम करताना अंग पूर्णपणे झाकले जाईल, याची खबरदारी घेणे आता अनिवार्य बनत असल्याचे चित्र आहे.
---------
सापासह विषारी किटक भक्ष्य पकडण्यासाठी उसाच्या पाल्यावर विष फवारतात. ऊस शेतीत काम करत असताना पाला कापतो आणि यातूनच विषबाधा होऊ शकते. त्यामुळे शेतकरी, शेतमजूरांनी पूर्ण अंग झाकतील असे कपडे घालून खबरदारी घ्यावी.

-डॉ. पांडुरंग खटावकर,
वैद्यकीय अधिकारी, प्राथमिक आरोग्य केंद्र, जयसिंगपूर