ऊसतोड मजुरांचे थांबले व्यवहार ; गळितासाठी कारखान्यांना उसाचा प्रश्न गंभीर 

कुकुडवाड ः यंदा कारखाना परिसरात असणारा मुसळधार पाऊस आणि महापुरामुळे उसाचे क्षेत्र पाण्याखाली जाऊन नष्ट झाले. काही शेतकऱ्यांनी दुष्काळग्रस्त भागातील छावण्यांना ऊस दिल्याने या वर्षीच्या गळीत हंगामासाठी कारखान्यांना उसाचा प्रश्न गंभीर होणार आहे. त्यातच ऊसतोड मजुरांचे उचलीचे हप्ते लांबले आहेत. यामुळे मजुरांचे व्यवहार थांबले आहेत. 
पहिला हप्ता इशारा म्हणून पंचमीला दिला जातो. दुसरा उचलीचा हप्ता नारळी पौर्णिमेला आणि उर्वरित तिसरा हप्ता देऊन मुकादम मजुरांना ऊसतोडीस घेऊन जातात. मात्र, आतापर्यंत हप्ता मिळाला नसल्याने मजुरांत चिंता वाढली आहे. माणदेशात पावसाअभावी रोजगार उपलब्ध नाहीत. यामुळे मजुरांच्या हाताला काम पण नाही. काररखाना मुकादमास तर मुकादम मजुरांना विचारत नसल्याने मजुरांची घोर निराशा होत आहे. मागच्या वर्षीची हिशेबातील फेरबाकी कशी फेडायची आणि हे वर्ष गावात राहून काय करायचे, हा प्रश्न मजुरांना सतावत आहे.  मजूर उचलीची वाट पाहत असताना कारखान्यांनी आखडता हात घेतला आहे. यामुळे का
दरवर्षी माण तालुक्‍यातून मोठ्या प्रमाणात ऊसतोडणी मजूर तोडणीच्या कामासाठी पश्‍चिम महाराष्ट्र आणि कर्नाटकात स्थलांतरित होतो. दसऱ्याला घराला कुलूप लावून ऊसतोड मजूर कुटुंब कबिल्यासह उसाच्या फडावर पोचतो. यंदाचे वर्ष मात्र, याला अपवाद ठरणार आहे. दसऱ्याला राज्यातील साखर कारखान्यांचे बॉयलर पेटतात. दिवाळीच्या मागेपुढे साखर उत्पादनास सुरवात होते. यंदा माण तालुक्‍यात असणारा दुष्काळ आणि कारखाना परिसरात मोठ्या प्रमाणात असणारा महापूर यामुळे उसाचे क्षेत्र चारा छावणीसाठी व महापुरामुळे कमी होणार आहे. त्याचा परिणाम ऊसतोड कामगारांवर होणार आहे. त्यासोबतच अनेक शेतकऱ्यांनी जनावरांच्या छावणीस ऊस दिला आहे. त्याचाही परिणाम यावर्षी गाळपावर होणार आहे. 


"" महापुरामुळे उसाचे क्षेत्र कमी होणार असल्याने करार पण लांबणीवर जाणार आहेत. त्यातच उचली कमी झाल्या आहेत. यंदा टोळीला सात ते साडेसात लाख मिळणार आहेत. एका कोयत्यास 70 ते 75 हजार मिळणार आहेत. अनेक कोयत्यांकडे मागील वर्षाची फेरबाकी असल्याने रोख रक्कम द्यायची अडचणच आहे.'' 
-दत्ता शिंदे (मुकादम) 

""यंदा उचल पण अजून मिळाली नसल्याने मजुरांची उपासमार होत आहे. त्यातच मागील वर्षीची फेरबाकीचे कर्ज डोक्‍यावर आहे. कारखाने किती दिवस चालतात, हे माहीत नाही. घरी थांबून तरी काय काम करणार, असा प्रश्‍न आहे.'' 
- दादा काळेल, ऊसतोड मजूर, वळई