महिला बचत गटांकडे स्वस्त धान्य दुकानांची धुरा

पिंपरी, ता. ८ : शहरात साडेतीन लाख शिधापत्रिकाधारकांना दरमहा स्वस्त धान्य वाटप केले जाते. गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना दिलासा देणारी ही योजना आता महिलांच्या सक्षमीकरणाशीही जोडली गेली आहे. शहरातील धान्य दुकाने महिला बचत गटांच्या माध्यमातून चालवली जात असून, त्यामुळे महिलांच्या हाताला रोजगार मिळण्यास मदत होत आहे. पिंपरी, चिंचवड आणि भोसरी कार्यालयांतर्गत ८० स्वस्त धान्य दुकाने महिला गटांच्या नावावर मंजूर करण्यात आली आहेत.
महिला बचत गटांना ही जबाबदारी देण्यामागचा उद्देश स्पष्ट आहे. महिलांना आर्थिकदृष्ट्या सक्षम करणे, घरगुती उत्पन्नात भर घालणे आणि त्यांना स्वावलंबी बनवणे हे प्रशासनाचे ध्येय आहे. महिलांनी बचत गटांच्या माध्यमातून उभी केलेली शिस्त आणि पारदर्शकता लक्षात घेऊन त्यांच्यावर ही जबाबदारी सोपविण्यात आली आहे. यामुळे शहरातील अनेक महिलांना रोजगाराचा नवा मार्ग उपलब्ध झाला आहे. सध्या शहरात तीन कार्यालयांतर्गत धान्‍य वाटप केले जात आहे. त्‍यामध्ये पिंपरीअंतर्गत २२ चिंचवड अंतर्गत २७ आणि भोसरी कार्यालयांतर्गत ३१ दुकानांची जबाबदारी महिला बचत गटाकडे आहे.

गैरवापर नको
अनेक ठिकाणी महिला बचत गटांच्या नावावर दुकाने मंजूर केली असली तरी प्रत्यक्षात ती पुरुष सदस्य चालवत असल्याचे वास्तव आहे. दुकान उघडणे, धान्याचे वितरण करणे, दैनंदिन कामकाज यामध्ये महिलांचा प्रत्यक्ष सहभाग दिसत नाही. यामुळे या योजनेमागचा मूळ हेतू बाजूला पडत असल्याची चिंता व्यक्त केली जात आहे. शिधापत्रिकाधारक नागरिकांकडूनही अशा तक्रारी येत आहेत की, महिलांना रोजगार मिळावा या हेतूने परवाने दिले जातात. मात्र, नंतर पुरुषांनीच ती दुकाने चालवली तर योजनेचा उपयोग अपुरा ठरतो. अशा गैरप्रकारांना आळा घालण्यासाठी प्रशासनाने कडक उपाययोजना कराव्यात, अशी मागणी होत आहे.

चिंचवड कार्यालयांतर्गत सध्या २७ स्‍वस्‍त धान्‍य दुकाने महिला बचत गटांच्‍या नावाने चालविण्यास दिली आहेत. काही दुकाने वैयक्‍तिक नावावर आहेत. जुने शिधापत्रिका वैयक्‍तिक नावावर दिले आहेत. सध्या महिला बचत गटांनाच दिले जाते.
- विजयकुमार क्षीरसागर, परिमंडळ अधिकारी, शिधापत्रिका कार्यालय, चिंचवड