राज्य सहकारी बँकेचे सोसायट्यांना पाठबळ

पुणे, ता. २४ : राज्यातील ३१ जिल्हा सहकारी बँकांपैकी २० बॅंका अडचणीत आहेत. त्याचा परिणाम ग्रामीण भागातील प्राथमिक कृषी सहकारी सोसायट्यांवर झाला, कर्जपुरवठा बंद झाला. त्यामुळे शेतकऱ्यांची अडचण दूर करण्यासाठी आता राज्य सहकारी बँकेने थेट विविध कार्यकारी सोसायट्यांना वित्तपुरवठा करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यानुसार कार्यवाहीलाही सुरुवात झाली आहे.

राज्यात २१ प्राथमिक कृषी सहकारी सोसायट्या आहेत. या सोसायट्यांमार्फत खरीप आणि रब्बी हंगामासाठी वित्त पुरवठा करण्यात येतो. ज्या सोसायट्या गेली तीन वर्षे नफ्यात आहेत, ज्यांचा एनपीए १० टक्क्यांपेक्षा कमी आहे आणि आर्थिकदृष्ट्या सक्षम आहेत, अशा सोसायट्यांना थेट वित्तपुरवठा करण्याचा निर्णय राज्य सहकारी बँकेने घेतला आहे. आर्थिकदृष्ट्या अडचणीत असलेल्या किंवा बंद पडलेल्या काही जिल्हा बँकांमधून विविध कार्यकारी सोसायट्यांना वित्तपुरवठा होत नव्हता. त्यामुळे अनेक गावांतील शेतकऱ्यांना हंगामासाठी कर्ज मिळू शकत नाही. त्यामुळे हंगामासाठी पैसे हवे असतील तर इतर पर्यायांचा अवलंब करावा लागत असल्याची बाब शेतकऱ्यांनी आणि संस्थांनी निदर्शनास आणून दिली होती. राज्यातील २० जिल्हा सहकारी बॅंका सध्या अडचणीत आल्याने सहकारी संस्थांना कर्जपुरवठा ठप्प झाला असून शेतकरी अडचणीत आले आहेत. या परिस्थितीत शेतकरी खासगी सावकाराकडून जादा व्याजदराने कर्ज घेण्याचे प्रकार घडतात.
प्राथमिक कृषी सहकारी संस्थांना कर्जपुरवठ्यासाठी केंद्रीय सहकार राज्यमंत्री मुरलीधर मोहोळ यांनी शिखर बँकेला लक्ष घालण्याची विनंती केली होती. त्यानंतर सोसायट्यांना थेट कर्ज देण्याचा निर्णय राज्य शिखर बँकेने घेतला आहे. ‘या सोसायट्यांना मागणीनुसार कर्जपुरवठा करण्यात येईल,’ असे राज्य सहकारी बँकेचे प्रशासक विद्याधर अनास्कर यांनी सांगितले. अनास्कर म्हणाले, ‘‘योजनेची तातडीने अंमलबजावणी सुरू झाली आहे. राज्यातील प्राथमिक कृषी सहकारी संस्थांनी जिल्हा बँकेमार्फत राज्य शिखर बँकेकडे संपर्क साधावा.’’

गावातील अर्थकारणात सोसायट्यांचा मोठा वाटा असतो. सध्या ज्या जिल्हा बँका अडचणीत आहेत, त्या बॅंकांच्या कार्यक्षेत्रातील सेवा सहकारी सोसायट्यांना शिखर बॅंकेतून थेट कर्जपुरवठा करण्याच्या सूचना दिल्या आहेत, ज्यावर सकारात्मक निर्णय घेण्यात आला आहे. गावची सोसायटी सक्षम असेल तर अर्थकारणही सक्षम असते, म्हणूनच सोसायट्यांना कर्जपुरवठा करण्याच्या सूचना दिल्या होत्या.
- मुरलीधर मोहोळ, केंद्रीय सहकार राज्यमंत्री