नारळाच्या उत्पादनात घट; दरात दुप्पट वाढ गणेशोत्सवात दररोज दीड ते दोन लाख नारळांची विक्री

प्रवीण डोके
मार्केट यार्ड, ता. २७ : गणेशोत्सव सुरू असल्याने पूजा आणि तोरणासाठी नारळांची मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. पुणे परिसरात उत्सव काळात दररोज दीड ते दोन लाख नारळांची विक्री होत असून, संपूर्ण कालावधीत १२ ते १५ लाख नारळांची विक्री होते. या मागणीमुळे किरकोळ बाजारात एका नारळाची किंमत दर्जानुसार ४० ते ५० रुपयांवर पोहोचली आहे. अनियमित हवामानामुळे नारळाच्या उत्पादनात देशभरात तब्बल २५ टक्क्यांची घट झाली आहे. त्यामुळे नारळांच्या दरात मागील वर्षीच्या तुलनेत दुप्पट वाढ झाल्याने ग्राहकांना नारळ महाग पडत आहे.
गणेशोत्सव, नवरात्रोत्सवासह येणाऱ्या सणामुळे बाजारात नारळाची मोठ्या प्रमाणात मागणी वाढली आहे. मार्केट यार्डातील भुसार बाजारात दररोज दोन ते अडीच लाख नारळांची आवक सध्या होत आहे. उत्पन्न कमी असल्याने नारळांचा पुरवठाही कमी होत आहे. त्यामुळे घाऊक बाजारात दरांमध्ये दुप्पट वाढ झाली आहे. दिवाळीपर्यंत मागणी कायम राहणार असल्याचे व्यापाऱ्यांनी सांगितले.
मार्केट यार्डातून पुणे शहर, उपनगर आणि जिल्ह्यातील ग्राहक नारळाची खरेदी करत आहेत तर महाराष्ट्रात आंध्र प्रदेशातून पालकोल नारळाची, तर कर्नाटकातून सापसोल आणि मद्रास नारळाची आवक होत आहे. तमिळनाडूतून नवा नारळाची आवक होते.

हॉटेल व्यावसायिकांकडूनही मागणी
गणेशोत्सवात भक्तिभावाने भाविक गणरायाला तोरण अर्पण करतात. तोरणासाठी तमिळनाडूतील नारळाचा वापर केला जातो. यंदा नव्या नारळाच्या मागणीत वाढ झाली. उत्सवाच्या कालावधीत पुण्यात देशभरातून भाविक मोठ्या संख्येने येतात. खाद्यपदार्थ विक्रीत मोठी वाढ होते. त्यामुळे हॉटेल व्यावसायिक, केटरिंग व्यावसायिक, तसेच खाद्यपदार्थ विक्रेत्यांकडून नारळांना मोठी मागणी असते. सापसोल, मद्रास या जातीच्या नारळांचे खोबरे चवीला गोड असते. त्यामुळे या नारळांना अधिक मागणी असते.

‘‘मागणीच्या तुलनेत बाजारात आवकही कमी आहे. सण-उत्सव सुरू असल्याने नारळाला चांगली मागणी असून, दिवाळीपर्यंत मागणी कायम असणार आहे. कीटकांचा प्रादुर्भाव, अनियमित हवामान उत्पादन घटण्याची प्रमुख कारणे आहेत. आगामी काळातही नवरात्र उत्सव येत आहे. तो संपूर्ण देशभरात साजरा केला जातो. त्यामुळे नारळाची मागणी आणखी वाढेल.
- दीपक बोरा, नारळाचे व्यापारी, मार्केटयार्ड.

दरवाढीची कारणे
- देशभरात नारळाचे उत्पन्न ३० टक्क्यांनी घटले
- मागील वर्षात नारळाच्या निर्यातीत वाढ
- तेल उत्पादक कंपन्यांकडून मागणी जास्त
- अनेक शेतकऱ्यांनी नारळाच्या बागा काढून टाकल्या
- गोटा खोबऱ्याला प्रचंड मागणी
- सततच्या पावसामुळे नारळावर कीटकांचा प्रादुर्भाव
- येणाऱ्या सणांमुळे मागणीत वाढ
- नवीन उत्पादनाला पाच-सहा महिने बाकी
- महाराष्ट्र, गुजरात, मध्यप्रदेश, राजस्थानमधून नारळाला मागणी
---------
कोवळ्या नारळांची मागणी
देशात सुक्या नारळाची पावडर, नारळाचे दूध, व्हर्जिन नारळ तेल आदी उद्योगांमध्ये वाढ झाली आहे. यामुळे किमती वाढण्यास आणखी हातभार लागला. देशभरात कोवळ्या नारळांची मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. लवकर पैसे मिळत असल्याने शेतकरी कोवळ्या नारळांची काढणी करत आहेत. त्यामुळे परिपक्व उत्पादनात आणखी घट झाली.
---------
घाऊक बाजारातील नारळाचे शेकड्याचे दर
- प्रकार -- सप्टेंबर २०२४ -- सप्टेंबर २०२५
- नवा नारळ -- १५५० ते १६०० -- २८०० ते ३०००
- साऊथ नारळ -- १६५० ते १७५० -- २९०० ते ३१००
- मद्रास -- २८५० ते २९५० -- ४८०० ते ५०००
- पालकोल -- १९०० ते २००० -- २९०० ते ३०००
- सापसोल मोठा -- २९५० ते ३००० -- ५४०० ते ५६००

- सापसोल मीडियम -- १७०० ते १८०० -- ३००० ते ३२००