नातं कॅलेंडरशी

ऋचा थत्ते rucha19feb@gmail.com२०२४ आता जुनंही वाटू लागलं असेल ना. बघता बघता आज १२ तारीख आली. उद्यापासून १३ करू दिन गिनगिनके... मग महिना संपेल आणि अशीच कॅलेंडरची पानं उलटत राहतील; पण खरं सांगू, कॅलेंडरची पानं नुसतीच उलटतात असं नाही वाटत मला. माझं तर फार खास नातं आहे कॅलेंडरशी. अर्थात अनेकांचं तसं असूच शकतं..बरेचदा दिवाळीच्या खरेदीसाठी बाहेर पडलेलो असतानाच नववर्षाची कॅलेंडर्स दिसू लागतात. आता दिनदर्शिका शब्द आपण बोलताना सतत वापरत नाही म्हणून कॅलेंडर म्हणतेय इतकंच. तर अशा घरातील मुख्य कॅलेंडरची खरेदी मी तरी दिवाळीतच करते. मुख्य म्हणजे, येता-जाता प्रत्येकाची नजर पडेल अशा भिंतीवर टांगलेलं असतं कॅलेंडर. बाकी कॅलेंडरचे किती आकार आणि प्रकार सांगावेत. पाॅकेट कॅलेंडर, एक पाॅकेट बुक, एक मिनी कॅलेंडर, डेस्क कॅलेंडर...आता भिंतीवरही रोजच्या वापरातील एक कॅलेंडर असतंच; पण त्याशिवाय किती सुंदर संकल्पनांची कॅलेंडर्स बाजारात येतात. कधी भेटही मिळतात. काही संस्था, कंपन्या आवर्जून अशा कॅलेंडर्सची निर्मिती करतात. त्यातून प्रसारही होतो आणि कल्पकताही दिसते. आधीचा ‘आठवणींचा खजिना’ लेख वाचला असेल, तर आता कदाचित तुम्ही कपाळावर हात माराल; पण खरंच अशी आवडलेली कॅलेंडर्सदेखील मी जमवली होती! कधी निसर्गाची टिपलेली छायाचित्रं, कधी कलाकारांच्या भावमुद्रा, कधी कविता किंवा थोरांचे विचार... म्हणजे वर्ष सरलं तरी रद्दी होऊच शकत नाही, असा आनंदाचा ठेवा..एक सुंदर अनुभव तर कॅलेंडरच्या निमित्ताने आम्हाला घरीच मिळाला. त्या वेळी दहा वर्षांच्या असलेल्या आर्यने, माझ्या मुलाने स्वतःच्याच कल्पनेतून वर्षभरातील सर्व खगोलीय घटनांना सामावून घेणारं कॅलेंडर लॅपटॉपवर तयार केलं आणि त्याच्या प्रिंट्स आम्ही काही नातलग व परिचितांना भेट म्हणून दिल्या. आता असा आनंदाचा ठेवा खरं तर मला त्या भिंतीवरच्या मुख्य कॅलेंडरमध्येही गवसतो. अगदी लहानपणी त्या लाल रंगातील तारखा सुट्टीच्या म्हणून पाहायला आवडायच्या. परीक्षांचे विषय मी त्यावर लिहून ठेवायचे. वाढदिवस कोणत्या वारी त्याचीही एक उत्सुकता असायची. आता आईच्या भूमिकेत असल्याने मुलाच्या परीक्षेची नोंद तिथे होते. बाकी गॅस संपला, दूध टाकलं नाही हे तर झालंच... पहिल्या महिन्यात नवंकोरं दिसणारं कॅलेंडर काहीच महिन्यांत अनुभवी वाटू लागतं.आता तर अजून एका दृष्टीने हे कॅलेंडर फार महत्त्वाची भूमिका बजावतं आयुष्यात. एक तर लेखनाच्या डेडलाइन्स आणि कार्यक्रमाच्या तारखा या प्लॅनरबरोबरच इथेही नोंदवल्या जातात. त्यामुळे सतत डोळ्यासमोर राहून नियोजन होतं. अमुक दिवशी आहात का, असा फोन आला, की लगेच कॅलेंडरसमोर उभं राहायचं! डेट क्लॅश होत नसेल तर आनंदाला उधाण येतं. .PM Narendra Modi : सर्वांत महागडी भेटवस्तू मोदींकडून; बायडेन कुटुंबाला मिळालेल्या वस्तूंचा सरकारकडून आढावा.कारण ‘तारीख पे तारीख... तारीख पे तारीख’ ही कलाकारासाठी नक्कीच आनंदाची आणि अभिमानाची बाब असते; पण सांगू का, दोन तारखांचं अंतरही आता सुंदर वाटतं. कारण या अंतरामुळे अंतरात नवीन काही उमलायला वाव मिळतो. त्यामुळेच ‘बॅक टू बॅक’मधील चॅलेंज आणि कधी काहीशा अंतरा अंतराने सादरीकरण करण्यातलं चवीचवीने जगणं हे सगळ्या कलाकारांना अनुभवता यायला हवं. दोन्ही बाबतींत कॅलेंडरची साथ अपरिहार्य!...आणि याशिवाय आजच्या काळात आत्यंतिक महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे सोशल मीडिया! येणारे सणवार, विशेष दिवस, जन्मदिन, स्मृतिदिन डोक्यात असले, की काय पोस्ट लिहायची किंवा व्हिडिओ करायचा ते सुचू शकतं. सुचणं हा शब्द मुद्दाम वापरला, अन्यथा मुद्दाम केलं तर ते ओढूनताणून होतं; पण ते डोळ्यासमोर असायला हवं, म्हणजे सुचायला आणि तसं नियोजन करायला मदत होते. मालिकारूपात उपक्रम असेल, तर नियोजन हवंच! याशिवाय हे सुचणं सुचवण्यासाठीही उपयोगी पडतं. म्हणजे यानिमित्ताने काय करता येईल, तुम्ही कोणता विषय मांडू शकाल, असं कुणी विचारलं, तर ती पूर्वतयारी या मनात अगोदर झालेली असते ती त्या मित्राच्या संगतीने..म्हणूनच कॅलेंडर विकत आणताच ते पलंगावर पसरून एकेक पान उलटत त्याकडे पाहत राहणं हा माझा आवडता छंद. कॅलेंडरकडे काय असं एकटक पाहतेस, असं कुणी विचारलं तर म्हणावं ‘काही नाही’... पण त्यावेळी डोक्यात वेगाने फिरणारी चक्रं जरा स्थिरावली, की त्यातील काही ना काही आकाराला येतं हे नक्कीच! कुठेतरी त्याची नोंद केलेलीही असते. मग काय... वर्ष संपताना प्रत्यक्षात काय आलं काय नाही, याचा आढावा घेताना जुनं होत आलेलं कॅलेंडर पुन्हा घेऊन बसावं आणि नंतर या जुन्याला आणि मग येणाऱ्या नव्याला जोडणारा सेतू आपणच बांधावा, म्हणून सुरुवातीलाच म्हटलं, ही पानं नुसतीच उलटत नसतात. आपल्या विचारांना चालना देत राहतात, सुचवत राहतात... अनुभवांची शिदोरी बांधून देतात.अमुक गोष्ट करणार किंवा होणार म्हणून बरीच उत्सुकता आणि जरा ताणही असतो आणि झाल्यावर त्याच तारखेकडे पाहताना निश्चिंतताही अनुभवता येते. या कॅलेंडरने आपल्याबरोबर फक्त एक पावसाळा नाही, तर सहा ऋतूंचे सहा सोहळे अनुभवलेले असतात. निसर्गाचे... मनाचे... जगण्याचे... होय ना?(लेखिका प्रसिद्ध निवेदिका आणि व्याख्याती आहेत.).सकाळ+ चे सदस्य व्हा ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.